Zakład Kultury Polskiej Instytutu Kulturoznawstwa UMCS, Muzeum Lubelskie oraz Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Oddział Lublin zapraszają do udziału w konferencji naukowej “Tradycyjne pożywienie – od codzienności do sacrum po produkt regionalny”, która odbędzie się w siedzibie Muzeum na Zamku Lubelskim w dniach 5-6 września 2017 r.

Konferencja poświęcona będzie tradycyjnemu pożywieniu i jego funkcjonowaniu we współczesnych uwarunkowaniach. Jest to temat, z którym dzisiaj bardzo często się spotykamy, chociażby w formie popularnych konkursów i festiwali. Współcześnie zatem pożywienie służy już nie tylko zaspakajaniu potrzeb życiowych, ale realizuje różne inne nowe funkcje społeczne i kulturowe.  Dlatego wydaje się, że w pierwszej kolejności należy na nowo zastanowić się, czym jest tradycje pożywienie – jakiego rodzaju potrawy można tak kategoryzować i wedle jakich kryteriów winno się to odbywać. Czy 25 lat istnienia potrawy wystarczy na określenie jej mianem tradycyjnej? Aby odpowiedzieć na nowe pytania i określić nowe funkcje pożywienia w kulturze, rozważania należy umieścić w kontekście historycznym i regionalnym. Praktyka wskazuje, że pożywienie stanowi ważny element tożsamości kulturowej kraju i poszczególnych jego regionów.

Program konferencji

 5 września 2017

9.30–10.00 – Rejestracja uczestników
10.00–10.20 – Rozpoczęcie konferencji – Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w., p. II

I Sesja panelowa (Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w., p. II)

10.20–10.40 – prof.  dr  hab. Jan  Adamowski, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej  w Lublinie, Semantyka potraw obrzędowych
10.40–11.00 – dr hab. prof. UO Teresa Smolińska, Uniwersytet Opolski, Stół weselny na Górnym Śląsku w procesie przemian
11.00–11.20 – dr hab. prof. UO Katarzyna Łeńska-Bąk, Uniwersytet Opolski, Tajemnicza moc potraw
11.20–11.40 – dr hab. prof. SGGW Hanna Podedworna, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Czego nas uczą polskie żywnościowe produkty regionalne?
11.40–12.00 – Dyskusja
12.00–12.20 – Przerwa kawowa

II Sesja panelowa (Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w., p. II)

12.20–12.40 – dr hab. prof. KUL Zdzisław  Kupisiński, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Wpływ roku liturgicznego na kształtowanie tradycyjnego pożywienia
12.40–13.00 – dr Marcin  H. Gapski, Muzeum Lubelskie w Lublinie, „Zjadłbym konia z kopytami” i dlaczego tego nie zrobię – historyczne uwarunkowania tabu żywieniowego wokół konsumpcji koniny w Polsce
13.00–13.20 – mgr Marta Cyran, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Próba rekonstrukcji modelu diety mieszkańców Lubelszczyzny w pierwszych wiekach naszej ery
13.20–13.40 – mgr Piotr Krukowski, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Menu cezarów, czyli o kulinariach w starożytnym Rzymie
13.40–14.00 – Dyskusja
14.00–15.30 – Przerwa obiadowa

III Sesja panelowa (sala wystaw czasowych, p. III)

12.20–12.40 – dr hab. Robert Lipelt, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sanoku, Tradycyjne pożywienie ludności wiejskiej na pograniczu polsko-ruskim w końcu XIX wieku
12.40–13.00 – dr Anna Kurpiel, Uniwersytet Wrocławski, Tradycyjna kuchnia dolnośląska – czyli jaka? Analiza zjawiska
13.00–13.20 – dr Agnieszka Kościuk-Jarosz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Tradycyjne codzienne pożywienie zachowane w pamięci mieszkańców Dubienki i okolic
13.20–13.40 – mgr Katarzyna Schinkel, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Kto pod Grunwaldem piwa nawarzył? Kreowanie obrazu tradycji w reklamach piwa
13.40–14.00 – Dyskusja
14.00–15.30 – Przerwa obiadowa

IV Sesja panelowa (Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w., p. II)

15.30–15.50 – dr Patrycja Trzeszczyńska, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Bieszczadzkie dziedzictwo kulinarne w trybach oferty turystycznej. Pomiędzy pamięcią a biznesem
15.50–16.10 – dr Izabela Wodzińska, dr Urszula Rzeszut-Baran, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, Czy warto badać kulinarne dziedzictwo? Kilka refleksji na marginesie projektu „Dziedzictwo kulinarne mieszkańców dawnej Puszczy Sandomierskiej”
16.10–16.30 – dr hab. prof. UMCS Katarzyna Smyk, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Tradycje kulinarne jako niematerialne dziedzictwo kulturowe
16.30–16.50 – mgr Jolanta Bilska, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jana Pawła II w Radzyniu Podlaskim, Pamięć smaków. Tradycje kulinarne w powiecie radzyńskim (południowe Podlasie). Próba utrwalenia części niematerialnego dziedzictwa regionu
16.50–17.10 – Dyskusja
17.10–17.30 – Degustacja potraw regionalnych

V Sesja panelowa (sala wystaw czasowych, p. III)

15.30–15.50 – dr hab. Tadeusz Czekalski, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Projekt gastroheritologiczny Tamary Ognjević – idea rekonstrukcji tradycyjnej kuchni serbskiej i jej praktyczna realizacja
15.50–16.10 – dr Magdalena Kwiecińska, Fundacja „Dobra Wola” w Krakowie, Kuchnia Romów – stereotypy i rzeczywistość
16.10–16.30 – mgr Leszek Richter, Izba Regionalna im. Adama Sikory Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie, Marka regionalna „Górolsko Swoboda produkt regionalny®”– wdrażanie systemu znakowania miejscowych produktów w Beskidzie Śląskim, Morawsko-Śląskim i Kisuckim, na czesko-polsko-słowackim pograniczu
16.30–16.50 – mgr Dawid Barbarzak, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Z ziemi włoskiej do Polski i odwrotnie. Kuchnia włoska w staropolskiej poezji i wybranych diariuszach podróży
16.50–17.10 – Dyskusja
17.10–17.30 – Degustacja potraw regionalnych

VI Sesja panelowa (Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w., p. II)

17.30–17.50 – dr hab. Dorota Świtała-Trybek, dr hab. Lidia Przymuszała, Uniwersytet Opolski, Regionalne potrawy w kontekście Listy produktów tradycyjnych (na materiale śląskim)
17.50–18.10 – dr Mariola Tymochowicz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Potrawa tradycyjna, czyli jaka?
18.10–18.50 – Dyskusja o Liście Produktów Tradycyjnych z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
19.00 – Kolacja (restauracja HADES, Stare Miasto)

6 września 2017

VII Sesja panelowa (sala wystaw czasowych, p. III)

9.00–9.20 – dr Anna Kaczan, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Dobra kaska z mlickiem bywa… – o kaszy w polskiej tradycji ludowej
9.20–9.40 – dr Katarzyna Prorok, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Nie je, nie pije, a przecie tyje? Dynia w polskiej tradycji ludowej (projekt hasła do „Słownika stereotypów i symboli ludowych”)
9.40–10.00 – dr inż. Dominik Orłowski, Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych w Warszawie, Mleko i jego regionalne przetwórstwo w tradycyjnej kulturze ludowej a turystyka kulinarna
10.00–10.20 – dr Bartłomiej Gapiński, Biblioteka Jagiellońska i Instytut Historii UJ w Krakowie, Chleb w życiu codziennym społeczności wiejskiej
10.20–10.40 – mgr Katarzyna Kraczoń, Stowarzyszenie Twórców Ludowych z siedzibą w Lublinie, Kurpiowskie pieczywo obrzędowe – symbolika i funkcje
10.40–11.00 – Dyskusja
11.00–11.20 – Przerwa kawowa

VIII Sesja panelowa (Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w., p. II)

9.00–9.20 – mgr Agnieszka Monies-Mizera, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Semiotyka pożywienia w folklorze tradycyjnym ziem polskich i Wysp Brytyjskich
9.20–9.40 – dr Agata Bielak, Instytut Slawistyki PAN, Dlaczego zupa kartoflana jest nazywana biedą? O nazwach potraw z kartofli
9.40–10.00 – mgr Małgorzata Wielgosz, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Biesiadowanie i post w różnych tradycjach
10.00–10.20 – mgr Beata Maksymiuk-Pacek, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Chleb i sól w obrzędzie weselnym
10.20–10.40 – mgr Joanna Paczos, „Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona” – Symbolika Matki Bożej Jagodnej w kulturze tradycyjnej
10.40–11.00 – Dyskusja
11.00–11.20 – Przerwa kawowa

IX Sesja panelowa (sala wystaw czasowych, p. III)

11.20–11.40 – dr Aleksandra Krupa-Ławrynowicz,Uniwersytet Łódzki, Trawestacje kulinarne. Na podstawie wybranych przepisów z kuchni łódzkiej
11.40–12.00 – dr Barbara Pabian, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Sakralne, charytatywne, komercyjne – wyroby spożywcze w kulturze religijnej społeczeństwa ponowoczesnego
12.00–12.20 – mgr Agnieszka Ławicka, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Żydowska historia cebularza lubelskiego
12.20–12.40 – mgr Małgorzata Szymańska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Ochrona produktów regionalnych i tradycyjnych
12.40–13.30 – Dyskusja i zakończenie konferencji