wystawy stałej, fot. M. Wąsik
W Muzeum Etnograficznym w Krakowie powstaje niezwykła wystawa o
wiosennych obrzędach, którą możecie oglądać w trakcie jej tworzenia.
Ten niekonwencjonalny sposób przebudowy wystawy stałej jest
jednocześnie zaproszeniem odbiorcy do stawiania sobie pytań i
poszukiwania znaczeń, do których prowokują symboliczne elementy
ekspozycji.
Każdy kto odwiedzi muzeum nie zobaczy gotowej ekspozycji, ale za to pozna proces jej powstawania. To dopiero początek.
Muzeum zamierza przebudować całą wystawę stałą. Przebudowa tej dotyczącej obrzędów wiosennych rozpoczęła się już na początku ubiegłego roku.
– To eksperyment, którym postanowiliśmy się podzielić z odwiedzającymi muzeum. Wystawa jest miejscem w procesie, gdzie zadajemy sobie wiele pytań, liczymy, że będą je także stawiać zwiedzający – mówi Dorota Gruszka, współtwórca wystawy w budowie.- To ciekawy sposób na dialog z odbiorcą wystawy i wybija z rytmu zwiedzania – dodaje.
Centralnym punktem "Od-nowy" jest drzewo, pozornie uschłe, ale tu nabierające nowej siły. To prawdziwa axis mundi wystawy – inspirowana emausowymi drzewkami życia. Suchy świerk, który przyjechał z Karkonoszy, w Muzeum na powrót zielenieje i z impetem wbija się w niezwykły nieboskłon – beton, który przemienił się w pola uprawne.
– Manifestację budzącego się na wiosnę życia pokażemy docelowo przez przenikające się cztery strony wiosennego świata skupione w obrzędowych znakach: pisankach, wierzbach-palmach, postaciach granicznych: dziadach śmingusowych, Siudych Babach i krakowskich odpustach, Emausie i Rękawce – mówi Gruszka.
Organizatorzy zaczeli od jajka. Poświęcona mu część wystawy "Parę jajek podarujcie" to opowieść
o pisance jako darze (zapisane na jajkach życzenia).
Wątek pierwszy (osobna nisza), to mnogość kodów i wątków "pisanych" na małej powierzchni (nazwy motywów – od żartobliwych po poetyckie).
Wątek drugi (kolejna nisza) to pisanka, która może być sposobem poszukiwania własnej tożsamości (układające się w mapę nazwy miejsc, z których pochodzą pisanki w kolekcji MEK).
Wątek trzeci (kolejna nisza) to skala i różnorodność kolekcji MEK. Po raz pierwszy prezentujemy pisanki spoza terenu Polski – z najstarszą pisanką monasterską z 1880 roku – unikatowym dziełem sztuki niemal jubilerskiej (umieściliśmy je w osobnym puzderku).
Szkło powiększające, dzięki któremu zwiedzający ma szansę z bliska zobaczyć misterny kunszt pokrywających jajka zdobień, budzi w nim odkrywcę i poszukiwacza, wyostrzając spojrzenie, pozwala wyraźniej zobaczyć to, co "gołemu oku" może umknąć.
Warto zrócić uwagę na trzy elementy: cytat przypominający o "magicznym" zastosowaniu jajka; archiwalną fotografię przywołującą zabawę jajkami; turlającą się pisankę z napisem wzór za matki i babki, nawiązującą do zrzucania jaj ze wzgórza na Rękawce.
Tak więc Od-nowa w obecnym kształcie jest próbą pokazania
procesu, odsłania nasz sposób myślenia i poszukiwań. Tworzy przestrzeń
niejednoznaczną, która prowokuje. Trwają prace nad ciągiem dalszym w tej sali. W przyszłości pojawią
się specjalne informatory, pozwalające wniknąć w kolejne warstwy
informacji i szczegółów.
Niemniej już teraz postawiono pytanie: jak w świadectwach życia z przeszłości odnaleźć nutę uniwersalną, nigdy nie przebrzmiałą?
O tym, które z tych elementów już są gotowe, a na które trzeba jeszcze trochę poczekać oraz jak wygląda wystawa w budowie dowiesz się tylko osobiście odwiedzając wystawę.
Ukończenie wystawy zaplanowano na koniec tego roku
Strona Muzeum Etnograficznego w Krakowie www.etnomuzeum.eu
Źródło: www.malopolska.pl / www.etnomuzeum.eu