Wielokulturowe Pomorze. Ukraińcy i ich dziedzictwo kulturowe na Żuławach i Powiślu

Stowarzyszenie „Kochamy Żuławy” w ostatnim czasie wydało swoją pierwszą książkę pt. Wielokulturowe Pomorze. Ukraińcy i ich dziedzictwo kulturowe na Żuławach i Powiślu.

Publikacja pod redakcją Aleksandry Paprot, Katarzyny Lindy-Gryczy i Tarzycjusza Bulińskiego powstała w ramach projektu o tej samej nazwie, który Stowarzyszenie zrealizowało w 2016 r. korzystając z dofinansowania ze środków Województwa Pomorskiego w ramach programu „Rozwój Kultury w Województwie Pomorskim w Roku 2016”.

Projekt obejmował dokumentację etnograficzną niematerialnego dziedzictwa kulturowego Ukraińców na Żuławach i Powiślu, przeprowadzenie warsztatów dotyczących Konwencji UNESCO z 2003 r. w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a zwieńczeniem jego była konferencja edukacyjna popularyzująca wyniki projektu badawczo-naukowego i publikacja popularno-naukowa.

Publikacja składa się z trzech części. W pierwszej, zatytułowanej Ukraińcy na Pomorzu: między przeszłością a teraźniejszością, znajdują się teksty naukowców, badaczy kultury ukraińskiej i przedstawicieli tej mniejszości. Artykuły przybliżają wybrane aspekty dziejów mniejszości ukraińskiej na Pomorzu, od roku 1947 r. aż do czasów współczesnych.

Druga część książki – Sytuacja kulturowa Ukraińców na Żuławach i Powiślu obejmuje teksty bezpośrednio związane z projektem i nprzeprowadzonymi etnologicznymi badaniami terenowymi. Ostatnia – trzecia część nosi tytuł W poszukiwaniu elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego: scenariusze i materiały ndodatkowe, gdzie znalazła się propozycja scenariusza zajęć edukacyjnych dotyczących kultury ukraińskiej i religii greckokatolickiej, obrzędowe pieśni weselne i wiersz autorstwa Ukraińców z Żuław.

Dopełnieniem tego są fotografie ilustrujące ukraińskie dziedzictwo kulturowe na Żuławach i Powiślu.

SPIS TREŚCI

Tarzycjusz Buliński, Katarzyna Linda-Grycza, Badania dziedzictwa kulturowego Ukraińców na Pomorzu – uwagi wstępne

Część I Ukraińcy na Pomorzu: między przeszłością a teraźniejszością

Igor Hałagida, Ukraińcy na Pomorzu w okresie powojennym (garść refleksji)

Krystian Zdziennicki, Akcja „Wisła” w powiecie sztumskim w świetle akt miejscowego Starostwa Powiatowego

Małgorzata Łukianow-Tukalo, Społeczne konsekwencje akcji „Wisła” w powiecie kwidzyńskim

Łukasz Kępski, Żuławskie multikulti – casus pewnej wsi

Anna Suszak, Ubiór i strój Ukraińców na Żuławach – dawniej i dziś

Katarzyna Komar-Macyńska, Ukraińskie Jarmarki Młodzieżowe w Gdańsku – perspektywa lat 1976-2016

Vitalii Tukalo, Sytuacja społeczno-polityczna Ukraińców w Polsce: wyzwania nowych czasów

Część II Sytuacja kulturowa Ukraińców na Żuławach i Powiślu

Aleksandra Paprot, Etnologiczne badania terenowe wśród Ukraińców na Żuławach i Powiślu

ks. Piotr Gaborczak, Historia parafii greckokatolickiej w Dzierzgoniu

Leszek Woronowicz, „Wychowałem się w rodzinie z tradycjami ukraińskimi” – wywiad z proboszczem parafii greckokatolickiej pw. św. Mikołaja w Cyganku-Żelichowie

Monika Gajdzińska, Ukraińskie peregrynacje na Żuławach, rzecz o etnologicznych badaniach terenowych

Karolina Dziubata, Zagrożenia wobec ciągłości kultury ukraińskiej na Powiślu

Aleksandra Chróścielewska, Katarzyna Kosińska, Trzecie pokolenie pod lupą – młodzi potomkowie przesiedleńców z akcji „Wisła”

Część III W poszukiwaniu elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego: scenariusze i materiały dodatkowe

Tarzycjusz Buliński, Katarzyna Linda-Grycza, Piotr Walukiewicz, Od pasywnej wielokulturowości do aktywnego multikulturalizmu. Propozycje edukacyjne

Obrzędowe pieśni weselne (rękopis: Maria Werbowska, autoryzacja: Olga Werbowska, tłumaczenie Vitalii Tukalo, opracowanie tłumaczenia: Małgorzata Łukianow-Tukalo)

Grzegorz Breczko, Tęsknota (tłumaczenie Vitalii Tukalo, opracowanie tłumaczenia: Małgorzata Łukianow-Tukalo)

Książka obecnie jest dostępna w wersji elektronicznej jako PDF do pobrania na blogu www.wielokulturowepomorze.wordpress.com lub bezpośrednio tutaj.

Wielokulturowe Pomorze. Ukraińcy i ich dziedzictwo kulturowe na Żuławach i Powiślu

Stowarzyszenie „Kochamy Żuławy”: www.kochamyzulawy.pl, skzulawy@gmail.com

Projekt dofinansowany ze środków Województwa Pomorskiego w ramach programu: Rozwój nKultury w Województwie Pomorskim w Roku 2016.