Do końca stycznia 2013 r. w Muzeum Podkarpackim w Krośnie mogżna oglądać
wystwę „Od Łemkowszczyzny po Huculszczyznę”.
Wystawa obejmuje pokaz
reprodukcji archiwalnych zdjęć wykonanych przez prof. Romana Reinfussa w
latach 1930 – 1939 na obszarze Pogórza Karpackiego, Beskidu Niskiego,
Bieszczadów i pogranicza Gorganów i Czarnohory.
Zdjęcia pochodzą z negatywów szklanych i celuloidowych zakupionych po śmierci prof. od rodziny w 2000 r. przez Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.
Dotyczą kultury materialnej i duchowej Pogórzan, Dolinian, Łemków, Bojków i obszaru pogranicza bojkowsko-huculskiego. Posiadają duże znaczenie w poznaniu grup etnograficznych zamieszkujących południowo-wschodnią Polskę do 1939 r. i okresu deportacji ludności obrządku wschodniego po zakończeniu II wojny św.
Prof. Roman Reinfuss urodził się w 1910 r. w Przeworsku. Dzieciństwo spędził w Gorlicach i Tarnowie. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1935 r. Następnie kontynuował studia etnograficzne pod kierunkiem Kazimierza Dobrowolskiego. W 1945 r. ukończył je i rok później obronił doktorat na podstawie pracy „ Łemkowie jako grupa etnograficzna”.
Był profesorem na UMCS w Lublinie i na Uniwersytecie Wrocławskim. W latach 1946 – 1980 pełnił funkcję kierownikiem Pracowni Sztuki Ludowej w Instytucie Sztuki PAN. Jego działalność naukowa i badawcza związana była z kultura ludowa Karpat i sztuka ludową w Polsce. Jest autorem wielu publikacji książkowych i artykułów. Zmarł w 1998 r. w Krzywaczce. Pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
W prezentacji uwagę zwracają zdjęcia, które obrazują codzienne życie mieszkańców karpackich wsi, obiekty sakralne w postaci cerkwi, kapliczek, zabudowy małomiasteczkowej, nieistniejącej karczmy w Szymbarku i dworu w miejscowości Ropa.
Bojkowszczyzna reprezentowana jest zbiorem zdjęć wykonanych w latach 1937-1938 w bieszczadzkich miejscowościach Berehy Górne, Sianki, Krywe, Tworylne, Wetlina i Wołosate. Dotyczą one wiejskiej zabudowy, przedstawiają szczegóły strojów codziennych, świątecznych i pasterstwem na bieszczadzkich połoninach w rejonie Tarnicy.
Szczególnie interesujące są prezentowane po raz pierwszy fotografie dotyczące pogranicza bojkowsko-huculskiego. Przedstawiają przykłady drewnianego budownictwa, strojów i zagadnień związanych z pasterstwem. Na wystawie znajdują się również zdjęcia dotyczące działalność Staży Granicznej w Karpatach Wschodnich i Zjazdu Górskiego, który odbył się w 1938 r. w Nowym Sączu oraz szczegóły związane z Przemysłem Naftowym z rejonu Gorlic.
Autor zdjęć z aparatem fotograficznym i szklanymi negatywami od lat 30-tych dokumentował tradycyjną kulturę ludową polskich Karpat. Prezentowany archiwalny materiał jest bardzo cennym i unikatowym źródłem informacji dla badaczy – etnografów, historyków i krajoznawców. Jest zarazem dowodem wielkiej pasji naukowej i osobistego zaangażowania.
Uzupełnieniem wystawy jest pokaz zabytków etnograficznych w postaci strojów ludowych i interesujących wyrobów kultury materialnej pochodzących ze zbiorów Zabytkowej Chyży Łemkowskiej Tadeusza Kiełbasińskiego w Olchowcu w Beskidzie Niskim oraz kolekcjonerów prywatnych.
Tekst: Muzeum Podkarpackie w Krośnie
„Od Łemkowszczyzny po Huculszczyznę” – archiwalne fotografie prof. Romana Reinfussa ze zbiorów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i Zabytkowej Chyży Łemkowskiej w Olchowcu w Beskidzie Niskim
październik 2012 – styczeń 2013
Muzeum Podkarpackie w Krośnie
ul. Piłsudskiego 16, Krosno