Remonty konserwatorskie, modernizacja budynków, poprawa dostępności dla zwiedzających, a przede wszystkim otwarcie podwojów dla osób z niepełnosprawnościami, jak również poszerzenie oferty muzeów poprzez stworzenie edukacyjnych parków, ogrodów sensorycznych czy ścieżek przyrodniczych – to tylko kilka zadań, które już wkrótce zostaną zrealizowane w pięciu małopolskich i dwóch słowackich muzeach oraz w śląskim domu kultury.
To wszystko będzie możliwe dzięki realizacji projektu „Muzea otwarte”, którego liderem jest Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach – wojewódzka instytucja kultury. Przedsięwzięcie opiewające na kwotę ponad 3 mln euro zostanie zrealizowane do końca 2020 roku.
Małopolska to miejsce, które może się poszczycić niezwykle bogatym dziedzictwem kulturowym. Zachwycają się nim nie tylko turyści z Polski, ale również ci przyjeżdzający z najbardziej odległych zakątków Europy i świata. Naszym zadaniem jest o nie dbać, odnawiać obiekty i zabezpieczać przed nieuchronnym działaniem czasu oraz żywiołów, tak by mogły służyć kolejnym pokoleniom
– mówi Anna Pieczarka, odpowiedzialna w zarządzie województwa m.in. za obszar kultury. I dodaje: – Projekt „Muzea otwarte” zaangażował aż osiem instytucji kultury, z czego większość stanowią małopolskie muzea. To pierwszy tego typu projekt angażujący stronę polską i słowacką, której celem jest wspólna ochrona, podniesienie atrakcyjności, a przed wszystkim otwarcie tych instytucji dla wszystkich zainteresowanych, zwłaszcza dla osób z niepełnosprawnościami.
Projekt, którego liderem jest Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach zostanie zrealizowany przy współpracy z partnerami projektu. Wśród nich, po stronie polskiej są:
- Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
- Muzeum – Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec
- Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej
- Muzeum Tatrzańskie im. dra. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
- Miejski Dom Kultury w Czechowicach-Dziedzicach (województwo śląskie)
- Z kolei po stronie słowackiej (Kraj Żyliński):
- Oravské muzeum Pavla Országha Hviezdoslava v Dolnom Kubíne
- Liptovské múzeum v Ružomberku
Zaplanowane w Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach prace, pozwolą zwiększyć dostępność obiektów Skansenu Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku. Powstanie tu edukacyjny park historii budownictwa ludowego i maszyn z pogranicza polsko-słowackiego, a także wystawa „Pogórzanie i sąsiedzi – stroje ludowe z regionów Polski i Słowacji”. W otoczeniu zostaną wykonane ścieżki komunikacyjne z różnymi naturalnymi podłożami.
W ramach projektu, krynicki oddział Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu – czyli zabytkowy budynek Muzeum Nikifora, czeka gruntowna modernizacja i remont konserwatorski. Przeprowadzone prace pozwolą zaadaptować pomieszczenia obiektu oraz przygotować podjazd dla osób z niepełnosprawnościami. Z kolei oddział w Szlachtowej, a także oddział w Nowym Sączu – Miasteczko Galicyjskie, będą mogły się poszczycić m.in. nowymi ogrodami edukacyjno-sensorycznymi.
Muzeum Nikifora w Krynicy, fot. www.malopolska.pl
Nowa ścieżka przyrodnicza, mobilny kącik edukacyjny dla dzieci z ludowymi zabawkami, a także zagroda ze zwierzętami – takie atrakcje już wkrótce będą dostępne w Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej. Ponadto, w ramach projektu, powstanie nowa ekspozycja w Chałupie Dziubka, która będzie pełniła m.in. funkcję sali multimedialnej, w której będzie można zobaczyć m.in. film edukacyjny z audiodeskrypcją, w dwóch wersjach językowych, polskim i słowackim, a także w języku migowym. Zaplanowano też ścieżkę samodzielnego zwiedzania skansenu wraz z przewodnikami.
Muzeum – Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec stworzy z kolei niesamowity ogród sensoryczny pełniący funkcję rekreacyjną, spacerową, terapeutyczną oraz edukacyjną. Będzie on podzielony na dwie strefy. Pierwsza z nich będzie nawiązywać do tradycji i historii miejsca. Druga natomiast będzie stymulować zmysły: węch, słuch, wzrok i dotyk. Powstanie tu m.in. strefa dźwięku, roślin czy integracyjny i bezpieczny plac zabaw. Na nowo zostanie zaadaptowany i uporządkowany również istniejący tu rynek.
Muzeum Tatrzańskie im. dra. T. Chałubińskiego w Zakopanem w ramach projektu przygotuje narzędzia, które przez materię i strukturę będą tworzyć język opisujący zasób zgromadzony w Muzeum Stylu Zakopiańskiego. A wszystko z myślą o osobach z niepełnosprawnościami. Powstaną tu m.in. miniaturowe makiety najważniejszych obiektów w stylu witkiewiczowskim dedykowane osobom niewidzącym i słabowidzącym, zaopatrzone w braillowski opis, a także sensoryczne zestawy edukacyjne eksponujące elementy z motywami w stylu podhalańskim, angażujące zmysły dotyku, słuchu oraz smaku. To jednak nie wszystko. Najważniejsze portrety autorstwa Witkacego zostaną zaprezentowane w technice tyflografiki. Obiekty eksponowane będą we wnętrzach willi Koliba oraz w miarę możliwości pogodowych – w ogrodzie willi.
Powstanie ogrodu edukacyjno-sensorycznego wraz z roślinnością i muzycznymi elementami, a także przygotowanie nowej ekspozycji opartej na rozwoju przemysłu w mieście w Izbie Regionalnej – to główne zadania, których podejmie się Miejski Dom Kultury w Czechowicach-Dziedzicach. W ramach przedsięwzięcia zaplanowano także uruchomienie portalu wiedzy o regionie, który będzie dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Słowacki partner projektu – Oravské muzeum Pavla Országha Hviezdoslava v Dolnom Kubíne – zaplanowało generalny remont renesansowego budynku w miejscowości Oravský Podzámok oraz dobudowanie do niego pawilonu umożliwiającego prezentację zbiorów muzealnym osobom z niepełnosprawnościami.
Liptovské múzeum v Ružomberku z kolei stworzy strefę wypoczynkowo-relaksacyjną na terenie Muzeum Wsi Liptowskiej w Pribylinie. W ramach przedsięwzięcia powstanie ścieżka edukacyjna – “tor tlenowy” oraz strefy wypoczynku w pobliżu istniejącego jeziora. Nie zabraknie także nowych ścieżek wzbogaconych w modele sensoryczne oraz tablic informacyjnych zawierających opisy przyrody czy fotografie. Zaplanowano także zbudowanie wieży widokowej.
Przeprowadzone w ośmiu instytucjach kultury przedsięwzięcia bez wątpienia podniosą atrakcyjność szlaku turystycznego – pogranicza polsko-słowackiego. Dzięki modernizacji, rozbudowie czy remontom konserwatorskim powyższych obiektów oraz całego ich otoczenia, a także uruchomieniu nowych wystaw czy miejsc wypoczynku i rekreacji – oferta muzeów będzie jeszcze bardziej interesująca. A to wszystko bez wątpienia przełoży się na wzrost liczby odwiedzających.
Realizacja projektu opiewa na kwotę ponad 3,1 mln euro, z czego większa część kwoty, prawie 2,5 mln euro pochodzi ze środków z PWT Interreg V-A PL-SK 2014-2020, a także z budżetu województwa małopolskiego (294 tys. euro). Zadania zostaną zrealizowane w najbliższych dwóch latach.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego