Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie wraz z partnerami zaprasza na obrady Międzynarodowej Konferencji Naukowej Niematerialne dziedzictwo kulturowe – znaczenie i rola w kontekście krajobrazu kulturowego, która odbędzie się w Uniejowie w dniach 16–17 listopada 2022 roku.
Wykłady i referaty wygłoszą naukowcy różnych dyscyplin z Polski oraz z Ukrainy, Bułgarii, Czech, Słowacji. Wymienią się doświadczeniami w zakresie holistycznego badania dziedzictwa niematerialnego. Jest to czwarta konferencja UMCS dedykowana naukowym założeniom ochrony lokalnych i regionalnych tradycji w myśl Konwencji UNESCO 2003.
Konferencja odbywa się w rocznicę wpisu na Listę UNESCO tradycji dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała, co stanowi dla parafian Spycimierza, mieszkańców i władz miasta i gminy Uniejów okazję nie tylko do świętowania, ale też do odpowiedzialnego namysłu nad zarządzaniem swoim dziedzictwem. I do takiej debaty zachęcają polskie doświadczenia ostatnich kilku lat, od kiedy w 2017 roku rozpoczęły się starania o pierwszy polski wpis na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości, zwieńczone włączeniem do niej w 2018 szopkarstwa krakowskiego.
Doświadczenia te (często pozostawiające wiele do życzenia) daje się sprowadzić do stwierdzenia: „Wpis na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego – i co dalej?” Przed takim pytaniem stają depozytariusze zjawisk wpisanych na Listę krajową dziedzictwa niematerialnego, do Krajowego rejestru dobrych praktyk w ochronie dziedzictwa niematerialnego, czy wreszcie – na Listę UNESCO. Z ich bezradności i zagubienia, z pozostawieniem częstokroć samym sobie z tym „dobrodziejstwem”, jakim jest wpis, wynika organizacja niniejszej konferencji.
Spycimierzanie, wspierani przez Urząd Miasta Uniejów i rozrastający się zespół badaczy, przystąpili w 2018 roku do kompleksowego i metodycznego procesu budowy planu ochrony swojego dziedzictwa niematerialnego, jakim są słynne kwietne dywany układane na procesję Bożego Ciała. Doprowadziło to, do pionierskiego na skalę kraju (a może i Europy), projektu badawczo-aplikacyjnego, realizowanego w latach 2021-2022. Jego prekursorstwo polega na założeniu, że dziedzictwo niematerialne nie istnieje w próżni kulturowej, a zawsze jest zależne od kontekstu – holistycznie rozumianego krajobrazu kulturowego, na który składają się elementy historii obszaru, jego zabytki, przyroda, cały kontekst społeczny, ekonomiczny, instytucjonalny itd. Stąd propozycja ukierunkowania rozważań podczas konferencji na ochronę i zarządzanie dziedzictwem niematerialnym w aspekcie materialnych zasobów i dóbr kultury, dziedzictwa przyrodniczego, historycznego, obyczajowego i związanych z nimi wartości duchowych.
Organizator:
Instytut Nauk o Kulturze
Katedra Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Gospodarze:
Gmina Uniejów
Parafialne Stowarzyszenie „Spycimierskie Boże Ciało” w Spycimierzu
Współorganizatorzy:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze
Przy udziale:
Centrum pro studium nemateriálního kulturního dědictví, Ústav evropské etnologie, Masarykova univerzita, Brno
Komisji Młodych Polskiej Sekcji Międzynarodowej Organizacji Sztuki Ludowej (IOV)
Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego
Patronat honorowy
Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa wsi
Polska Sekcja Międzynarodowej Organizacji Sztuki Ludowej (IOV)
Patronat medialny
Kwartalnik STL „Twórczość Ludowa”
Portal KulturaLudowa.pl
Pismo Folkowe