Kto otrzyma tegoroczne „Gwiozdy Łowickie”?

Znane są już wyniki corocznego konkursu pn. „Gwiozda Łowicka”, ogłoszonego przez Urząd Miejski w Łowiczu. Tegorocznymi laureatami zostali ks. biskup Józef Zawitkowski, Henryka Lus, Zofia Czubik i Jadwiga Solińska. Uroczyste odsłonięcie czterech nowych „gwiozd” w Alei Gwiozd Łowickich, odbędzie się 10 września 2016 r. na Starym Rynku w Łowiczu.

Na konkurs zgłoszono 17 wniosków. 9 z nich wpłynęło w tym roku, 8 to wnioski z lat poprzednich. Komisja konkursowa , której przewodniczyła twórczyni ludowa Anna Staniszewska wybrała czterech laureatów.

W kategorii twórczość ludowa swoje gwiozdy odsłonią wycinankarka Henryka Lus oraz artystka ludowa Jadwiga Solińska. W kategorii upowszechniania i ochrony dóbr kultury ludowej uhonorowano ks. biskupa Józefa Zawitkowskiego oraz śpiewaczkę Zofię Czubik.

O posiadanie swojej wycinanki w łowickim bruku konkurowali m.in. Helena Szychowska, Danuta Kasprzak, Hanna Kuberska-Skrzydło, Józef Lizoń oraz Lubuski Zespół Pieśni i Tańca im. Ludwika Figasa i Zespół Pieśni i Tańca Politechniki Warszawskiej.

Swoje gwiazdy mają aktorzy, muzycy, filmowcy, sportowcy, ludzie filmu kina i kultury., W Łowiczu swoje gwiazdy mają również twórcy ludowi. Aleja Gwiozd staje się główną atrakcją dla przyjezdnych turystów gdzie każdy może podziwiać wytwór rękodzielniczy w postaci wycinanek łowickich prezentowanych na hartowanym szkle – piszą na swoich stronach organizatorzy.

Głównym celem konkursu jest uhonorowanie twórców ludowych za ich wyjątkową działalność, propagowanie sztuki oraz pielęgnowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego. „Gwiozda Łowicko” przyznawana jest co roku, po dwie w dwóch kategorii: twórczości ludowej oraz upowszechniania i ochrony dóbr kultury ludowej. Twórcy ludowi honorowani są za szczególne osiągnięcia m.in. w dziedzinach: rzeźby, rzeźby w glinie, koronkarstwa, malarstwa, garncarstwa, kowalstwa, tkactwa, hafciarstwa, plecionkarstwa, zabawki ludowej, plastyki obrzędowej (malowanie jaj i artystycznych elementów drewnianych, wykonywanie kwiatów z bibuły), plastyki zdobniczej, wycinankarstwa, snycerstwa, ludwisarstwa, tańca i muzyki.

Pierwsze „Gwiozdy Łowickie” zostały odsłonięte w 2011 r.

W chwili obecnej swoje gwiazdy mają: Wanda i Julian Brzozowski , Janusz Kaźmierczak , Bronisława Skwarna , Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego, Rodzina Państwa Konopczyńskich, Marianna Sołtyszewska, Anna i Henryk Świątkowscy, Helena Miazek, Adam Głuszek, Ludowy Zespół Artystyczny PROMNI im. Zofii Solarzowej, Apolonia Nowak z Kadzidła, Maria Stachnal, Stanisław Madanowski i Marian Moskwa.

* * *

„Gwiozda” to jeden z trzech typów łowickiej wycinanki, obok „kodry” i „tasiemki”, element dawnego wyposażenia wnętrz. Jej historia sięga II połowy XIX wieku, kiedy to wycinankami zaczęto dekorować wnętrza izb chałup mieszkańców dawnego Księstwa Łowickiego, umieszczając gwiozdy na belkach stropowych oraz jako zwieńczenie „tasiemek” wieszanych na ścianach.

Gwiozda to wycinaka okrągła, często z brzegami nieregularnymi, np. w formie drobnych ząbków. Jej dekorację stanowiły symetryczne elementy roślinne oraz zwierzęce (np. popularny regionie łowickim kogut). Od lat 20. XX w. powstają gwiozdy tzw. ażurowe, wykonywane dla odbiorcy miejskiego, nie będące elementem wyposażenia wnętrz. W ażurowych kołach, również z dekoracją symetryczną, obok pojedynczych, pojawiają się zwielokrotnione motywy roślin (kwiaty, przede wszystkim róże) i zwierząt (koguty, pawie). Obecnie „gwiozda”, podobnie jak pozostałe rodzaje wycinanek nie pełni funkcji użytkowej. Jest popularną pamiątką kojarzoną z regionem łowickim, chętnie nabywaną przez turystów. Gwiozdy ażurowe wykonywane są przez niemal wszystkie działające wycinankarki. W wycinankach tych, będących prawdziwymi dziełami sztuki, ujawnia się talent i kunszt wykonujących je twórczyń ludowych.

* Foto: Na zdjęciu laureaci „Gwiozdy Łowickiej” 2011 – Wanda i Julian Brzozowscy, fot. Urząd Miejski w Łowiczu / www.lowiczturystyczny.eu

Źródło: Urząd Miejski w Łowiczu