Tutejsi – peryferia i pogranicza. Tradycje muzyczne Pomorza Zachodniego

W dniach 22-23 września 2017 roku w Centrum Współpracy Międzynarodowej w Grodnie k. Międzyzdrojów obędzie się Ogólnopolska konferencja naukowo-praktyczna pt. „Tutejsi – peryferia i pogranicza. Tradycje muzyczne Pomorza Zachodniego”.

Ogólnopolska konferencja naukowo-praktyczna „Tutejsi – peryferia i pogranicza. Tradycje muzyczne Pomorza Zachodniego”  to dwudniowe spotkanie robocze osób i środowisk działających w obszarze badania i rewitalizacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego, przede wszystkim w dziedzinie praktykowania i kontynuacji wiejskich tradycji muzycznych w Polsce.

W szczególny sposób dotyczy podmiotów, działających na terenach uważanych za trudne ze względu na ich realia społeczne i historyczne, czyli obszarów peryferyjnych i pogranicznych, na których bądź doszło do znaczącej wymiany ludności po II wojnie światowej (migracje, przesiedlenia, osiedlenia itd.) lub też zmieniła się struktura narodowościowa oraz perspektywa kulturowa mieszkających tam mniejszości narodowych i etnicznych (i rdzennych mieszkańców). Spowodowało to daleko idące konsekwencje, modyfikacje i jakościowe zmiany miejscowych tradycji muzycznych na każdym z tych obszarów, czego modelowym przykładem jest Pomorze Zachodnie.

Projekt zakłada analizę teoretyczną i prezentację przykładów działań praktycznych, dotyczących problemu autonomii oraz kontynuacji tradycji muzycznych na terenach pogranicznych i peryferyjnych Polski, prześledzenie procesów jak żyją przesiedleńcy, emigranci, osadnicy w kontekście utrzymywania i rozwoju tradycji muzycznych. Głównym obszarem metodologicznym jest temat kontynuacji i rewitalizacji tradycji muzycznych współcześnie, próba diagnozy, jak to się odnosi do obecnej sytuacji na pogranicznych obszarach Polski oraz jakie miejsce w tych procesach (również w centrum Polski) zajmuje bogata grupa zjawisk kulturowo – społecznych pod wspólnym mianownikiem nurtu “revival” (m.in. programy: Akademia Kolberga, Mały Kolberg, Wiejskie Kluby Tańca, Szkoły Tradycji – ich pomysłodawcy i realizatorzy zostaną zaproszeni do udziału w wydarzeniu). Część teoretyczna zostanie uzupełniona wątkiem historycznym, dotyczącym tematyki powojennych migracji i przesiedleń.

Konferencja jest również odpowiedzią na potrzebę usystematyzowania wiedzy na temat istnienia i rozwoju tradycji muzycznych na tych terenach Polski, które z różnych powodów i w różnych kontekstach często nazywane są – niezgodnie ze stanem faktycznym – „białymi plamami” na mapie ważnych zjawisk kulturowych w obszarze dziedzictwa muzyki tradycyjnej.

W konferencji udział wezmą:
Prof. Bogdan Matławski (Uniwersytet Szczeciński)
Prof. Bożena Muszkalska (Instytut Muzykologii UAM w Poznaniu)

Wykłady, warsztaty i pokazy materiałów filmowych:

  • Prof. Barbara Fatyga (kulturoznawca, socjolog, antropolog kultury / Uniwersytet Warszawski)
  • Prof. Magdalena Zowczak (etnolog, Insytut Etnologii i Antropologii Kulturowej / Uniwersytet Warszawski)
  • Dr Michał Paziewski (historyk / Uniwersytet Szczeciński)
  • Ryszard Michalski (Stowarzyszenie Tratwa / Olsztyn)
  • Ryszard Głogowski (nauczyciel, muzykant, animator życia muzycznego Pomorza Zachodniego / Pyrzyce)
  • Marta Derejczyk (etnolog, antropolog kultury – Fundacja „Ważka” / Wrocław)
  • Julita Charytoniuk (etnolog, badaczka tradycji muzycznych wsi – Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia / Białystok)
  • Witold Roy Zalewski (program Mały Kolberg / Poznań-Warszawa)
  • Piotr Dorosz (muzyk, etnomuzykolog – Zbiory Fonograficzne Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk / Warszawa)
  • Piotr Feliński (Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne Carpe Diem / Świdwin)
  • Katarzyna Rosik (badaczka tradycji muzycznych wsi, Wiejskie Kluby Tańca / Toruń)
  • Marta Hołownia (Stowarzyszenie Fabryka Dobrego Czasu / Pyrzyce)
  • Olga Kozieł (pedagog, badaczka tradycji muzycznych wsi / Projekt Tutejsi / Lublin-Warszawa)
  • Paweł Grochocki (psychotanatolog, badacz tradycji muzycznych wsi / Projekt Tutejsi / Lublin)
  • Ewa Grochowska (badaczka tradycji muzycznych wsi, autorka koncepcji merytorycznej projektu Tutejsi / Lublin) – prezentacja wyników badań terenowych na terenie woj. Zachodniopomorskiego w 2017 roku
  • Jagna Knittel (etnolog, badaczka tradycji muzycznych Polesia Ukraińskiego i Białoruskiego / Warszawa) – pokaz filmu
  • Krzysztof Kuźnicki (Stowarzyszenie Kamera / Szczecin) – pokaz filmu
  • Rafał Foremski (Teatr Kana / Szczecin) – pokaz filmu

Część praktyczna: praca warsztatowa grup roboczych, zajmujących się tematyką kontynuacji tradycji muzycznych w różnych warunkach historycznych i społecznych, m.in. na pograniczach Polski a także na terenach, gdzie po II Wojnie Światowej doszło do wymiany ludności na skutek przesiedleń i akcji osadniczych. Praca warsztatowa przebiegać będzie w formie wykładu (z prezentacją materiałów archiwalnych, nagrań etc.) oraz dyskusji/wymiany doświadczeń, której tematem będzie wprowadzenie do metodologii pracy nad tradycją muzyczną i jej przekazem na konkretnych przykładach z wybranych regionów i tradycji muzycznych (śpiew, taniec, muzyka, instrumentalna, metodologia pracy i działań animacyjnych w terenie).

Prowadzący warsztaty:

  • Marta Derejczyk (etnolog, antropolog kultury – Fundacja „Ważka” / Wrocław)
  • Julita Charytoniuk (etnolog, badaczka tradycji muzycznych wsi – Stowarzyszenie „Dziedzictwo Podlasia” / Białystok)
  • Witold Roy Zalewski (program Mały Kolberg – Poznań/Warszawa)
  • Olga Kozieł (pedagog, badaczka tradycji muzycznych wsi / Projekt Tutejsi/ Lublin -Warszawa)
  • Paweł Grochocki (psychotanatolog, badacz tradycji muzycznych wsi / Projekt Tutejsi / Lublin)

Prezentacje artystyczne, koncerty: Zespół Śpiewaczy “Kresowianka” (Letnin), Zespół Śpiewaczy “Stawnianki” (Stawno k/ Kamienia Pomorskiego), Kapela Ludowa “Pyrzyczanie” (Pyrzyce), Zespół Śpiewaczy “Z Lasu” (Warszawa) oraz uczestnicy konferencji.

Ramowy plan dnia:
czwartek 21.09.2017 – przyjazd i zakwaterowanie uczestników
piątek, 22.09.2017
10.00 – 12.15 – otwarcie konferencji / wykłady/prelekcje/pokazy filmów
12.15 – 12.30 – przerwa
12.30 – 14.00 – wykłady/prelekcje/pokazy filmów c.d.
14.00 – 15.30 – przerwa obiadowa
15.30 – 17.00 – praca warsztatowa grup roboczych
17.00 – 17.30 – przerwa
17.30 – 19.00 – praca warsztatowa grup roboczych
19.00 – 20.00 – kolacja
20.00 – 22.00 – prezentacje artystyczne / koncerty:
Zespół śpiewaczy “Stawnianki” ze Stawna k/ Kamienia Pomorskiego
Pokaz filmu “Takich pieśni sobie szukam”, reż. Jagna Knittel (Warszawa)

sobota, 23.09.2017
10.00 – 12.15 – wykłady/prelekcje/pokazy filmów
12.15 – 12.30 – przerwa
12.30 – 14.00 – wykłady/prelekcje/pokazy filmów c.d.
14.00 – 15.30 – przerwa obiadowa
15.30 – 17.00 – omówienie i podsumowanie pracy grup roboczych
17.00 – 17.30 – przerwa
17.30 – 19.00 – dyskusja, podsumowanie i zakończenie konferencji
19.00 – 20.00 – kolacja
20.00 – 22.00 – prezentacje artystyczne / koncerty:

Regionalny Zespół Śpiewaczy “Kresowianka” z Letnina. Wprowadzenie: Ryszard Głogowski.
Zespół “Z Lasu” (Warszawa)

niedziela, 24.09.2017 – wyjazd uczestników

Udział w konferencji jest bezpłatny. Osoby zainteresowane udziałem w konferencji prosimy o wypełnienie i przesłanie ankiety zgłoszeniowej do dnia 18.09.2017. Pobierz ankietę zgłoszeniową.

Konferencja odbędzie się w Centrum Współpracy Międzynarodowej w Grodnie  k/ Międzyzdrojów, Grodno 1 C, 72-500 Międzyzdroje

Konferencja jest jednym z elementów pilotażowego programu „Tutejsi: tradycji muzyczne Pomorza Zachodniego”, realizowanego przez Fundację Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej od stycznia do grudnia 2017 r. w Centrum Współpracy Międzynarodowej w Grodnie. W ramach rocznego pilotażu prowadzone są działania popularyzatorskie, edukacyjne i badawcze, poświęcone tradycjom muzycznym Pomorza Zachodniego.

Szczegółowe informacje na stronie www.kamienskie.info