Do muzyki wyrastającej z mowy odsyła tegoroczny Festiwal Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY, którego tematem jest „Inna mowa”. W programie festiwalu, który odbędzie się w dniach 11-14 maja 2016 r., znalazły się niezapominane widowiska operowe i okołooperowe. Nie zabraknie również muzyki tradycyjnej.
„Inna mowa”, to mowa zmieniona, przetworzona, uroczysta, dziwna, szczególna i wyjątkowa. Może być ozdobnie świąteczna i slangowo dosadna, może być mową miłości i nienawiści, dyskursem wiary i zwątpienia, przekleństwem i prośbą, pamięcią i antycypacją, wehikułem przekroczenia jakości i stanu. To mowa zrodzona z dziwnego użycia głosu, prowadząca do recytacji, śpiewu, sprechgesnag, opery, teatru muzycznego, aż do performatywnych mocy języka – do jego sprawczej roli w życiu społecznym.
Inna mowa odsyła do praźródeł, do narodzin muzyki z ducha języka, śpiewu z ducha mowy, a w efekcie do narodzin teatru – po nietzcheańsku – z ducha muzyki. Odsyła do muzycznego doświadczenia teatru, do teatralnego doświadczenia muzyki. Przywołuje na nowo wyświechtaną metaforę theatrum mundi, ale także kieruje ku muzyce wywiedzionej z elementarnych sytuacji społecznych i opisującej te sytuacje – z ludzkiej dialogiczności na scenie i za kulisami teatru życia codziennego.
Wsłuchiwanie się w różne warianty innej mowy, oznacza dla nas powrót do opery, do muzyki wyrosłej z uśpiewnienia, kantylacji, ze słowa, w której świat przedstawiony wyłania się z elementarnych form językowych, jak w słynnym wierszu Artura Rimbaud „Samogłoski”. Powrót do opery jest powrotem do prasemantyki – do pierwotnej jedności dźwięku i znaczenia, do logogenicznego rozumienia muzyki. A z drugiej strony to również hołd złożony muzyce rozumianej, jako uniesienie, jako przedłużenie ruchu, jako dźwiękowy gest, eksplozja uczuć i patosu.
Rozumienie muzyki jako ekspresywnej mowy wiedzie wprost do Jana Jakuba Rousseau i Herberta Spencera, ale również do wczesnej opery włoskiej i jej stile reppresentativo, czy wczesnobarokowego stile recitativo. Przywołuje wizje współdziałania muzyki i dramatu Ryszarda Wagnera, recytatywy instrumentalne Arnolda Schoenberga, prowadzi także poza scenę i poza muzykę – do Clifforda Geertza i rozumienia kultury, polityki, państwa jako opery.
Wszak opera jest sztuką konwencji, które nieprzypadkowo tak łatwo stają się metaforami sytuacji społecznych, czy ustrojów politycznych. Zanurzenie teatru operowego w społecznym i politycznym kontekście jest nie tylko uczestnictwem w rozpoznawaniu świata, ale też gorącym udziałem w ekstazie komunikacji i sposobem przytomnej obecności w życiu społecznym. Współczesne odrodzenie opery – nowa opera, teatr dźwięku, awangardowy teatr muzyczny – wynika nie tylko z poszukiwania nowych form i konwencji artystycznych, czy aktywnego zmieniania audio-sfery, ale jest również próbą ucieleśnienia nowych możliwości dla ludzkiego życia.
Podczas tegorocznej edycji Festiwalu Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY zestawimy śpiew przedmiotów ze śpiewem ludzkim, barokowe konwencje z praktykami wokalnymi naszych czasów. Profetyczne antycypacje spotkają się ze współczesnymi reinterpretacjami nieśmiertelnych toposów miłości i cierpienia, postmodernistyczną zabawą dawnymi konwencjami i quasi-operowym wymiarem współczesnej kultury popularnej.
Spróbujemy choć trochę się zasłuchać i zbliżyć się do tajemnicy świata, wciąż na nowo tworzonego przez ludzi i ludzkie wspólnoty także z źwiękowych drobiazgów – z szeptów, pomruków, śmiechów, krzyków i śpiewów.
Jerzy Kornowicz
Jan Bernad
Mirosław Haponiuk
Patronat nad Festiwalem sprawuje KulturaLudowa.pl
PROGRAM*
11 maja 2016 (środa)
19:00 / Kościół oo. Dominikanów, ul. Złota 9
„Na rozdrożu” – koncert / PREMIERA PROGRAMU
Olga Pasiecznik – sopran, Ensemble Tourbillon w składzie: Petr Wagner (Czechy) – viola da gamba, kierownictwo artystyczne, Justyna Rekść-Raubo – viola da gamba, Marcin Świątkiewicz – klawesyn
20:30 / Sala widowiskowa, Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Jagoda Szmytka „RÊVE RAVE” – opera-nowa / PREMIERA / ZAMÓWIENIE FESTIWALU KODY
Jagoda Szmytka – kompozycja, libretto, Wojtek Mazolewski Quintet – improwizacja, wykonanie, Halina Przebinda, Kuba Mikurda – dramaturgia, MoPiToe (Bogna Kowalczyk, Małgorzata Andrys) – oprawa wizualna, Magdalena Franczuk – trailer
22:00 / Oratorium, Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Spotkanie z artystami
22:00 / Klub Festiwalowy (piwnice Centrum Kultury w Lublinie), ul. Peowiaków 12
„Czas Tańca”
Gęsty Kożuch Kurzu, Kapela Bornego z Podzamcza
12 maja 2016 (czwartek)
19:00 / Korytarz Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
„Żywioły” – performens dźwiękowy / PREMIERA / ZAMÓWIENIE FESTIWALU KODY
Hans van Koolwijk (Holandia), Jan Bernad – scenariusz muzyczny, Zespół Muzyki Tradycyjnej Ośrodka Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych „Rozdroża” pod kier. Moniki Mamińskiej i Jana Bernada – śpiew
20:30 / Sala widowiskowa, Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Piotr Kurek „Ivy Snowstalkers of Ancient Apron” – opera-nowa / PREMIERA / ZAMÓWIENIE FESTIWALU KODY
Piotr Kurek – muzyka, dramaturgia, Michał Libera – libretto, dramaturgia, Łukasz Sosiński – scenografia, Laura Ociepa – wizualizacje, Natalia Przybysz, Anastazja Bernad – głosy, Hilary Jeffery – puzon, Kamil Szuszkiewicz – trąbka, Jerzy Rogiewicz, Hubert Zemler – instrumenty perkusyjne
22:00 / Oratorium, Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Spotkanie z artystami
22:00 / Klub Festiwalowy (piwnice Centrum Kultury w Lublinie), ul. Peowiaków 12
„Czas Tańca”
Zawołany Skład Weselny
13 maja 2016 (piątek)
12:00-22:00 / Korytarz Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
Hans van Koolwijk „Bambuso Sonoro” – instalacja dźwiękowa
19:00 / Sala Kameralna, Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
Roman Grygoriv, llia Razumeiko (Ukraina) „IYOV” (Hiob) – opera-requiem na fortepian preparowany, wiolonczelę, perkusję i głosy / POLSKA PREMIERA
Roman Grygoriv – muzyka, dyrygent, llia Razumeiko – muzyka, fortepian, Vlad Troitskyi – reżyseria, Maryana Golovko, Anna Marych – sopran, Oleksandra Mailliet – mezzosopran, Andrey Koshman, Ruslan Kirsh – baryton, Yevgeniy Rakhmanin – bas, Janna Marchynskaya – wiolonczela, Andrey Nadolskiy – perkusja
20:30 / Sala Operowa, Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
David Lang (USA) „love fail” – opera-nowa / POLSKA PREMIERA
Quince Contemporary Vocal Ensemble (USA) – wykonanie, Lydia Davis – opowiadania, Jim Findlay – scenografia, oprawa wizualna, Beth Morrison Projects – produkcja
22:00 / Mała Sala, Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Spotkanie z artystami
22:00 / Klub Festiwalowy (piwnice Centrum Kultury w Lublinie), ul. Peowiaków 12
„Czas Tańca”
Tęgie Chłopy
14 maja 2016 (sobota)
12:00-22:00 / Korytarz Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
Hans van Koolwijk „Bambuso Sonoro” – instalacja dźwiękowa
19:00 / Sala Kameralna Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
„Octopus” – koncert / PREMIERA PROGRAMU
Theatre of Voices (Dania) Else Torp – sopran, Signe Asmussen – mezzosopran, Jakob Bloch Jespersen – bas, Christian Westergaard – instrumenty klawiszowe, Daniel Plewe – dźwięk
20:30 / Sala Operowa Centrum Spotkania Kultur, pl. Teatralny 1
„Past and Present” – koncert
CocoRosie (USA)
22:00 / Mała Sala, Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Spotkanie z artystami
22:00 / Klub Festiwalowy (piwnice Centrum Kultury w Lublinie), ul. Peowiaków 12
„Czas Tańca”
Tęgie Chłopy
*Organizator zastrzega sobie prawo do zmian w programie.
Szczegóły na www.kody-festiwal.pl
