Tradycja dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała oraz sokolnictwo to kolejne wnioski złożone przez Polskę na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO – poinformowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Tradycja dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała
Tradycja dywanów kwiatowych istnieje nieprzerwanie od ponad 200 lat. Jest związana z obchodami Bożego Ciała – jednego ze świąt w liturgii kościoła katolickiego w miejscowości: Spycimierz (woj. łódzkie) oraz Klucz, Olszowa, Zalesie Śląskie i Zimna Wódka (woj. opolskie).
Procesje Bożego Ciała są ważnym wydarzeniem dla społeczności lokalnych, których przedstawiciele wspólnie przygotowują swoją parafię na uroczystości, związane ze świętem oraz przebiegiem trasy orszaku księży i wiernych. W ten sposób wyrażają swoje przywiązanie do miejsca zamieszkania, identyfikując się z działaniami podejmowanymi przez członków wspólnoty parafialnej. Układanie dywanów kwiatowych na uroczystość Bożego Ciała integruje depozytariuszy, którzy dbają o to, by tradycja była z roku na rok kultywowana.
W kultywowanie tradycji zaangażowane są wielopokoleniowe rodziny, które w sposób zwyczajowy każdego roku angażują się w układanie dywanów kwiatowych. Istotną rolę odgrywa przekaz rodzinny, gdyż zjawisko przekazywane jest na drodze bezpośredniej transmisji międzypokoleniowej. Religijność jest istotnym składnikiem ich tożsamości indywidualnej oraz kulturowej.
Sokolnictwo – żywe dziedzictwo ludzkości
Drugim wnioskiem, składanym wspólnie przez 24 państwa, jest sokolnictwo. Koordynatorem tego wniosku są Zjednoczone Emiraty Arabskie, które zainicjowały pierwszy wpis w roku 2009. Polska dołączyła w 3. turze rozszerzenia wniosku.
Lista Reprezentatywna Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości
Lista reprezentatywna jest wykazem praktyk i zjawisk z całego świata, które pomagają ukazać różnorodność dziedzictwa niematerialnego i podnieść świadomość na temat jego znaczenia. Wpisów na Listę dokonuje Międzyrządowy Komitet ds. ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego podczas corocznych obrad. Wnioski oceniane są pod kątem zgodności z kryteriami wpisu opracowanymi przez UNESCO na mocy standardów Konwencji.
Od 2012 roku Lista obejmuje 366 wpisów. Niematerialne dziedzictwo kulturowe oznacza praktyki, wyobrażenia, przekazy, wiedzę i umiejętności – jak również związane z nimi instrumenty, przedmioty, artefakty i przestrzeń kulturową – które wspólnoty, grupy i w niektórych przypadkach, jednostki uznają za część własnego dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie, jest stale odtwarzane przez wspólnoty i grupy w relacji z ich otoczeniem, oddziaływaniem przyrody i ich historią oraz zapewnia im poczucie tożsamości i ciągłości, przyczyniając się w ten sposób do wzrostu poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności.
Pierwszym polskim wpisem na Liście było Szopkarstwo krakowskie w 2018 r.
W 2018 roku jako pierwszy polski element dziedzictwa Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Port Louis na Mauritiusie wpisał Szopkarstwo krakowskie. Sposób przedstawienia tej kandydatury we wniosku i towarzyszących mu materiałach został bardzo wysoko oceniony przez Zespół oceniający wnioski, który podkreślił uwidocznienie centralnej roli twórców szopek jako depozytariuszy dziedzictwa. Twórcami szopek są przede wszystkim osoby zamieszkałe w Krakowie i jego okolicach, którzy swoją wiedzę, doświadczenie i pasję przekazują z pokolenia na pokolenie. Współcześnie szopki charakteryzują się nagromadzeniem zminiaturyzowanych elementów zabytkowej architektury Krakowa, które są fantazyjnie przetworzone i połączone.
Szczegóły na www.gov.pl/web/kultura