Tekst: Paweł Onochin
Po raz pięćdziesiąty drugi w dniach 28-30 czerwca 2019 na kazimierskim rynku zaprezentowali swoje prace najwybitniejsi polscy twórcy ludowi, mistrzowie dyscyplin rękodzielniczych, laureaci prestiżowych konkursów, a także młodzi adepci plastyki ludowej, których prace odznaczają się wysokim poziomem artystycznym i bezpośrednio nawiązują do tradycyjnego wzornictwa i technik rękodzielniczych.
Kazimierskie Targi to jedna z najważniejszych imprez organizowanych przez Stowarzyszenie Twórców Ludowych, której główną ideą jest upowszechnianie i popularyzacja plastyki ludowej. Niezmiennie od pierwszych targów, impreza ta cieszy się niezwykłym zainteresowaniem zarówno wśród samych twórców ludowych, jak i kolekcjonerów sztuki ludowej, a także licznego grona turystów przyjeżdżających niejednokrotnie specjalnie z tej okazji do Kazimierza.
W tegorocznej edycji udział wzięło ponad 80 twórców, prezentując współcześnie uprawiane dyscypliny twórczości: rzeźbę, malarstwo, plastykę obrzędową i zdobniczą, zabawkarstwo, tkactwo, koronkarstwo, hafciarstwo, garncarstwo oraz plecionkarstwo.
Targi Sztuki Ludowej nie ograniczyły się jedynie do ekspozycji i promocji plastyki ludowej, ale tworzyły swoistą atmosferę do nawiązania bezpośredniego kontaktu między twórcą a odbiorcą m.in. poprzez pokazy rękodzielnicze i otwartość artystów ludowych względem wszystkich zainteresowanych barwnym światem współczesnej sztuki ludowej. Dla przybliżenia gościom Targów piękna sztuki ludowej odbywały się przy stoiskach pokazy garncarskie, plecionkarskie, tkackie, rzeźbiarskie, koronkarskie i hafciarskie. Natomiast w Klubie Festiwalowym prezentowano techniki wykonywania wytworów z plastyki zdobniczej.
Malarka zalipiańska Bogusława Miś, fot. K. Butryn
W czasie trwania Targów przeprowadzany został konkursu na najlepsze prace prezentowane na stoiskach. Idea i założenia konkursu mają znaczący wpływ na poziom prezentowanych wyrobów i mobilizują twórców do przestrzegania kanonu i wysokiego poziomu artystycznego.
Konkurs był doskonałą okazją do ukazania mistrzowskich umiejętności oraz konfrontacji młodych adeptów sztuki ludowej z nestorami, a także przeglądem tendencji w danej dyscyplinie twórczej. Jury konkursu w składzie: Alicja Mironiuk-Nikolska (Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, przewodnicząca Sekcji Sztuki Ludowej Rady Naukowej STL), Katarzyna Ufniarz (Biuro ZG STL) oraz Wojciech Kowalczuk (Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej w Białymstoku, Sekcja Sztuki Ludowej Rady Naukowej STL) po ocenie prac prezentowanych na stoiskach wyłoniło następujących laureatów według dyscyplin plastycznych: rzeźba (Bogumiła Leśniak – Stryszawa, Henryk Adamczyk – Łęczyca, Eugeniusz Węgiełek – Pęcław, Ela Świderek – Skierniewice, Jerzy Sowijak – Włoszakowice); malarstwo na szkle (Marta Walczak-Stasiowska – Zakopane); garncarstwo (Jan Konopczyński – Bolimów, Mirosław Piechowski – Czarna Białostocka, Piotr Skiba – Jadwisin); plecionkarstwo (Jan Michalski – Skierniewice); zabawkarstwo (Karol Lasik – Stryszawa, Piotr Łoboz – Jeleśnia, Joanna Ciszek – Suchedniów); plastyka zdobnicza (Wiesława Wojda – Łowicz, Aleksandra Zawadzka – Wichrowice); malowanie porcelany (Wanda Klocek – Nysa); wyroby z wiórów (Anna Grzywna – Koziegłowy); haft (Teresa Kocus – Łowicz; Anna Staniszewska – Łowicz); koronka (Magdalena Cięciwa – Marcinkowice, Zuzanna Kubaszczyk – Koniaków, Halina Kukuczka – Koniaków); tkactwo (Magdalena Papakul – Mordy, Teresa Pryzmont – Kolonia Wasilków, Danuta Radulska – Janów).
Józef Semerling – rzeźbiarz z Pomorza, fot. Krzysztof Butryn
Małgorzta Urban, tkaczka z Kazimierza Dolnego, fot. Paweł Onochin
Jury z satysfakcją odnotowało wysoki poziom artystyczny i etnograficzny prezentowanych prac zgodnych z tradycją poszczególnych regionów. Doceniono i zauważono aspekt prezentowania swoich umiejętności w trakcie trwania imprezy i zachęcano do kontynuowania zjawiska w latach następnych. Serdecznie gratulujemy nagrodzonym i dziękujemy Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego za możliwość przeprowadzenia konkursu i organizacji Targów.
Wysokie wymagania artystyczne stawiane uczestnikom Targów są programowym założeniem imprezy a organizator (Stowarzyszenie Twórców Ludowych) corocznie dokłada wszelkich starań, aby zachować profil oraz charakter tej imprezy jako najpełniejszej prezentacji współcześnie kultywowanej twórczości ludowej, która świadczy o żywotności i bogactwie form kultury tradycyjnej. Targi niezmiennie towarzyszą Ogólnopolskiemu Festiwalowi Kapel i Śpiewaków Ludowych, będąc znaczącym dopełnieniem tego jedynego w swoim rodzaju święta autentycznej, regionalnej kultury ludowej.