IV Konkurs Współczesnej Karpackiej Rzeźby Ludowej w Kamieniu jest kontynuacją przedsięwzięcia artystycznego rozpoczętego w 2002 r. Powodzenie zorganizowanego wówczas I konkursu, z wystawą pokonkursową w Muzeum Nikifora w Krynicy, znalazło odzwierciedlenie w sugestii ze strony jury, aby konkurs, jako cenna inicjatywa z punktu widzenia ochrony karpackiego dziedzictwa kulturowego stał się imprezą cykliczną.
Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, posiadające najbogatszą w Polsce kolekcję rzeźby ludowej Karpat, świadome unikalnego charakteru tego wydarzenia, postanowiło w kolejnych latach kontynuować przeglądy rzeźby w kamieniu.
Począwszy od drugiej edycji konkursu w 2008r. do współorganizacji włączył się Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku Białej, a od trzeciej edycji w 2014r., w charakterze partnerów m.in. Muzeum Miejskie w Żywcu i Stowarzyszenie Twórców Ludowych w Lublinie. Ułatwiło to wszelkie prace organizacyjne a także podniosło rangę wydarzenia Jako uczestnicy w konkursie, zaczęli brać udział także rzeźbiarze ze Słowacji.
Dzięki m.in. środkom przyznanym na dofinansowanie projektu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Starostwo Powiatowe w Nowym Sączu, możliwe stało się przeprowadzenie kolejnej, czwartej już edycji imprezy i uhonorowanie twórców nagrodami na poziomie odpowiednim do rangi wydarzenia.
Do IV konkursu zostali imiennie zaproszeni wszyscy żyjący uczestnicy trzech poprzednich przeglądów rzeźby karpackiej, /z 2002, 2008 i 2014r. /oraz inni rzeźbiarze, wskazani organizatorom przez regionalne muzea i ośrodki kultury. Ostatecznie, w konkursie wzięło udział 40 rzeźbiarzy, w tym 37. z Polski i 3. i ze Słowacji / z Orawy/, którzy przedstawili ogółem 92 prace.
W dn. 28 sierpnia br. w skansenie w Nowym Sączu odbyło się posiedzenie jury konkursu, które obradowało pod przewodnictwem znanego etnografa Antoniego Kroha, przy udziale tak znakomitych znawców, jak m.in. Franciszek Palka – art. plastyk, który miał duży udział w powstaniu zjawiska „fenomenu Paszyńskiego” w sztuce ludowej, oraz Szymon Modrzejewski – założyciel i organizator pracy grupy kamieniarzy „Magurycz” z Nowicy w Beskidzie Niskim, od wielu lat ratujących kamienne nagrobki na łemkowskich cmentarzach.
fot. organizatorzy
Jury przyznało szereg nagród i wyróżnień dla uczestników konkursu, na szczególne podkreślenie zasługuje fakt przyznania Głównej Nagrody Leszkowi Cieślikowi z Żywca, który w ten sposób stal się laureatem pierwszych nagród na wszystkich dotychczasowych czterech konkursach. Dwie równorzędne pierwsze nagrody zdobyli; równie zasłużony rzeźbiarz Kazimierz Idzi z Chorągwicy k. Wieliczki, oraz Józef Kubica z Żywca, który w ostatnich latach czyni bardzo duże postępy artystyczne..
Jury wskazało, iż konkurs jest imprezą o dużym kulturotwórczym znaczeniu w regionie, równocześnie wysoko oceniło ogólny poziom artystyczny zaprezentowanych prac. Za bardzo wartościowe działanie uznano, iż w kolejnych edycjach projekt rozwija się jako impreza transgraniczna, z udziałem coraz bardziej licznej grupy twórców ze Słowacji Uroczyste ogłoszenie wyników konkursu i wręczenie nagród laureatom miało miejsce, z uwagi na sytuację związaną z epidemią COVID-19, dopiero 26 września, zgodnie z tradycją w Miasteczku Galicyjskim i na terenie skansenu w Nowym Sączu. Na uroczystość przybyli z odległych nieraz miejscowości prawie wszyscy uczestnicy konkursu, często w towarzystwie
rodzin i przyjaciół. To wskazuje, jak ważnym wydarzeniem w środowisku twórców ludowych, jest konkurs rzeźby karpackiej organizowany w Nowym Sączu.
fot. organizatorzy
Wydarzenie jest nie tylko okazją do konfrontacji artystycznej, ale i do osobistego poznania się i wymiany doświadczeń pomiędzy ludźmi uprawiającymi tę tyleż trudną co szlachetną dziedzinę sztuki ludowej, która w ostatnich latach niestety zanika.
Nagrody wręczali m.in. Starosta Nowosądecki p. Marek Kwiatkowski – sprawujący honorowy patronat nad konkursem i będący fundatorem Nagrody Głównej, wybitny etnograf Antoni Kroh – Przewodniczący jury konkursu oraz V-ce Dyrektor Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu Sławomir Czop. Muzyczny akcent uroczystości zapewniła rodzinna kapela góralska pp. Boguckich z Łącka.
W skansenie w Nowym Sączu i w Miasteczku Galicyjskim, prezentowana jest od 5 września wystawa pokonkursowa. Wystawa zaaranżowana została w sektorze dworskim skansenu, w przystosowanej dla celów ekspozycyjnych szopie kieratowej. W dalszej kolejności, w listopadzie br. wystawa zaprezentowana zostanie w Galerii Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej, a w grudniu w Muzeum Miejskim w Żywcu.
Zbigniew Wolanin – kurator konkursu
Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Program : Kultura ludowa i tradycyjna.
Patronat honorowy : Pan Marek Kwiatkowski -Starosta Nowosądecki
Organizatorzy: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej.
Partnerzy: Muzeum Miejskie w Żywcu, Stowarzyszenie Twórców Ludowych w Lublinie, Stowarzyszenie Magurycz z Nowicy.