Chociaż mamy lato w pełni, w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej myślą już o zimie. A to za sprawą wyjątkowego projektu pn. „Kolędowanie na Rzeszowszczyźnie”, którego muzeum niebawem rozpocznie realizację. Celem przedsięwzięcia jest zebranie informacji dotyczących kolędowania i jego współczesnych przemian.
Kolęda w folklorze
Sam folklor jest jedną z najbardziej wrażliwych na zmiany i nowe trendy sfer dziedzictwa kulturowego. Można to zaobserwować właśnie na przykładzie tradycji kolędniczych, gdzie zauważa się nie tylko pogłębianie rozpadu starej tradycji, ale też powstawanie nowych zjawisk. Dlatego też rejestracja tych przejawów przeprowadzona w sposób profesjonalny przez doświadczonych etnomuzykologów, etnografów, etnologów i folklorystów, opracowana naukowo, transkrybowana i prawidłowo archiwizowana powinna stanowić działanie priorytetowe dla wszystkich instytucji zajmujących się tradycyjną kulturą ludową. Potrzeba szybkiej rejestracji wiąże się także z naturalnym odchodzeniem starszej generacji osób, które doskonale pamiętają dawne tradycje i zwyczaje oraz są świadkami ich przemian.
Nazewnictwo obszaru badań
Obszar, na którym będzie realizowany projekt, został nazwany Rzeszowszczyzną nie tyle ze względu na to, że Rzeszów jest stolicą regionu, ale z tego powodu, że w przybliżeniu określa tereny znajdujące się w północnej części województwa podkarpackiego. A te właśnie są celem działania Muzeum
Kultury Ludowej w Kolbuszowej.
Kwerenda w archiwach
Tereny Lasowiaków i Rzeszowiaków to obszary, gdzie bardzo długo – bo do lat 80. XX w. – obserwowano tradycyjne formy kolędowania w żywym obiegu kulturowym. W związku z tym badacze planują przeprowadzenie kwerend w archiwach i bibliotekach działających przy instytucjach
kultury na wspomnianym obszarze. Umożliwi to zebranie możliwie największej liczby tekstów i melodii kolęd, pastorałek i kolęd życzących z terenu Lasowiaków i Rzeszowiaków zarchiwizowanych w latach wcześniejszych.
Badania terenowe
Działania projektowe obejmą również przygotowanie kwestionariusza do badań terenowych i ich przeprowadzenie w wyznaczonych punktach. Kolejne etapy to zebranie pozyskanych materiałów, dokonanie opracowań, transkrypcji i właściwej archiwizacji w zbiorach Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, w końcu przygotowanie i wydanie publikacji pt. „Kolędowanie na Rzeszowszczyźnie”, która będzie kompendium o Godnich Świętach, kolędowaniu i kolędach na terenie Lasowiaków i Rzeszowiaków.
Korzyści
Projekt umożliwi zapoznanie się z bogatymi tradycjami związanymi z Godnimi Świętami i kolędowaniem. Pozwoli na stworzenie kompendium wiedzy o tradycjach bożonarodzeniowych i kolędniczych na Rzeszowszczyźnie oraz przyczyni się do szerokiej popularyzacji tego zagadnienia.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Szczegóły na stronie www.muzeumkolbuszowa.pl