24 października br. swoją premierę online miał projekt dwóch wybitnych osobowości muzycznych – Jacka Hałasa i Radzimira Dębskiego. Koncert „Ballady i Romanse”, który był połączeniem tradycji i współczesności, został zarejestrowany podczas tegorocznego festiwalu MUSIC.DESIGN.FORM 2022 odbywającego się w Filharmonii Szczecińskiej.
Była to muzyczna metafora tak zwanych obrzędów przejścia – rytuałów, które zmieniają życie człowieka dążącego do osiągnięcia harmonii z samym sobą i światem. Stworzone przez nich wydarzenie nie było koncertem sensu stricte – słuchacze stali się widzami teatralizowanego koncertu, który łącząc dwa muzyczne światy i dwie kontrastujące ze sobą przestrzenie Filharmonii przeprowadził ich przez tradycyjne obrzędy przejścia – czytamy w opisie wydarzenia zamieszczonym na stronach Festiwalu.
I rzeczywiście nie sposób się z tym nie zgodzić. Spotkanie dwóch, z pozoru tak różnych, artystów musiało zaowocować wydarzeniem innym niż wszystkie.
Bez znaczenia, nie jest również miejsce, w którym odbył się koncert. Od lat Filharmonia Szczecińska stara się tworzyć przestrzeń dla dialogu pomiędzy kulturą tradycyjną w jej wersji in crudo, a współczesnym żywym doświadczeniem i tworzeniem tradycji. Organizowany tutaj od kilku lat Turniej Muzyków Prawdziwych jest otwartym spotkaniem muzyków ludowych, muzykantów, rekonstruktorów, ale też współczesnych interpretatorów, często w nieszablonowy sposób łączących muzykę tradycyjną z jazzem, rockiem, elektroniką jak i muzyką eksperymentalną czy klasyczną. Na scenie Filharmonii prezentują się więc wykonawcy, którym muzyka ludowa towarzyszy od urodzenia i którzy kontynuują tradycje swojego regionu, jak i ci, którzy świadomie poszukują w muzyce tradycyjnej swojej indywidualnej drogi artystycznej. Niniejszy koncert jest zatem kolejną piękną inicjatywą podejmującą dialog między tradycją i współczesnością.
Tradycja i współczesność. Dojrzałość i młodość.
Jacek Hałas to uznany artysta od lat poszukujący i czerpiący w swojej twórczości z muzyki tradycyjnej muzykant, śpiewak i tancerz. Radzimir Dębski to jeden z najbardziej intrygujących i popularnych kompozytorów młodego pokolenia, który w swoim dorobku ma zarówno utwory symfoniczne, jak i muzykę filmową czy opracowania utworów hip-hopowych i jazzowych.
fot. youtube/Filharmonia Szczecin
Znane chyba w każdej kulturze obrzędy przejścia to rytuały, które miały zmienić człowieka i jego status w społeczeństwie. Były przełomem w życiu, przekroczeniem pewnej umownej granicy między fazami życia i wiązały się z porzuceniem tego co stare, na rzecz tego co nowe. Każdy obrzęd dzielił się zazwyczaj na trzy etapy – wyłączenia, zawieszenia i włączenia, które odpowiadały kolejno sferze profanum, sacrum i profanum.
Współcześnie obrzędy przejścia nie zniknęły z naszego życia, a jedynie zmieniły swoją naturę zyskując w większości przypadków świecki charakter. Jednak nawet jako takie mają w swoim głębszym znaczeniu postać rytuału – czy to dotyczącego edukacji, pracy zawodowej, czy codziennych praktyk i zachowań.
Hałas i Dębski w swoim trzyczęściowym dziele za punkt wyjścia do komponowania wzięli „Ballady i Romanse” Adama Mickiewicza oraz wszystko to, co mogło zainspirować wieszcza do stworzenia przełomowych dla literatury utworów. Ballady przepojone tajemniczością i magią, zaludnione przez rusałki i czarty, prezentujące ludowy światopogląd, stały się podstawą koncertu, w którym harmonia tradycji przeplatała się z harmonią współczesności. Całość była swoistym obrzędem przejścia, który ostatecznie stał się muzyczną afirmacją życia.
Do udziału w koncercie Jacek Hałas (koncepcja, reżyseria, lira korbowa) oraz Radzimir JIMEK Dębski (dyrygent) zaprosili również artystów Orkiestry Filharmonii w Szczecinie, a także Kapelę Dudziarską „Manugi”, Zespół Śpiewaczy z Kawęczyna, Martę Maślankę (cymbały), Kacpra Malisza ( skrzypce), Joannę Gostkowską (śpiew), Maćka Żurka (skrzypce), Antka Hasso-Agopsowicza (bęben obręczowy, baraban), José Manuel Alban Juáreza (perkusja) i Igora Faleckiego (perkusja).
fot. youtube/Filharmonia Szczecin
Całości dopełniły także inne kompozycje Radzimira Dębskiego, między innymi utwór „Crux”, części publiczności z pewnością znany, bo wykonywany między innymi podczas tygodnia inaugurującego działalność Filharmonii w nowym budynku w 2014 r.
Koncert JIMEK & HAŁAS „Ballady i Romanse” można obejrzeć na kanale YouTube Filharmonii Szczecińskiej.
Źródło: www.filharmonia.szczecin.pl