Bielsko-Biała. „Barwny i urozmaicony Śląsk Cieszyński” Józefa Szypuły

Józef Szypuła, fot. Aleksander Dyl

Józef Szypuła
fot. Aleksander Dyl

Prace Józefa Szypuły, będące rzeźbiarskim przedstawieniem roku obrzędowego na Śląsku Cieszyńskim będzie można oglądać od 29 kwietnia w Galerii Sztuki Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej. Wystawa ma charakter edukacyjny, każda z rzeźb opatrzona jest opisem obrzędu, który był inspiracją do jej powstania.

Józef Szypuła urodził się w 1948 roku w Zabrzegu, wsi położonej na północno-wschodnim krańcu Śląska Cieszyńskiego.

Wspomnienia z dzieciństwa i lat chłopięcych przechowuje w pamięci jako coś niezwykle cennego – uroczystości kościelne i obrzędy w rodzinnej wiosce, swoje chodzenie z
gwiazdą i z papierową szopką w grupie pastuszków, uczestniczenie w amatorskim teatrze działającym w budynku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, kuźnię należącą do brata dziadka, do której często zaglądał, cieszyńskie stroje noszone przez babcię, opowieści rodziców o Żydach i ich kulturze,
silnie obecnej w Zabrzegu i Bielsku.

Wszystko to znajduje odzwierciedlenie w jego twórczości.

W 1969 roku po ślubie z Rozalią Kozik przeniósł się do Czechowic-Dziedzic. Tutaj toczy się ich życie rodzinne, tutaj oboje żyją swoją sztuką. Pod wspólnym dachem ich domu mieści się pracownia Józefa, który rzeźbi w drewnie, oraz pracownia Rozalii – cenionej malarki na szkle.

(…) Każda rzeźba, zdaniem Józefa Szypuły, ma początek w wyobraźni i w sercu. Szczególnie pociąga go tematyka sakralna od zawsze obecna w sztuce ludowej. Jej bogata ikonografia – wystrój kościołów, katedr, przydrożne kapliczki – to dla niego ważne źródło inspiracji. Z zamiłowaniem
rzeźbi postacie aniołów, najczęściej grających, które przedstawia w różnych wariantach.

W sferze zainteresowań artysty znajduje się także ludowa demonologia – wiedźmy i czarownice, rubaszne i figlarne diabły. Ponadto obrzędy, a także dawne i współczesne profesje. Niezmiennie frapuje go kultura żydowska. Charakterystyczne w twórczości Józefa Szypuły jest to, że opracowuje
ten sam temat na wiele sposobów, stale poszukując nowych środków wyrazu.

Józef Szypuła został uhonorowany w 2005 roku prestiżową w dziedzinie twórczości ludowej Nagrodą im. Oskara Kolberga. W 2009 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał mu odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Od roku 1988 jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych.

Na wystawie prezentowane są przede wszystkim rzeźby, które Józef Szypuła wykonał w 2009 roku jako stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Maria Michalczyk (fragment tekstu pochodzi z katalogu wystawy)

Wernisaż wystawy odbędzie się 29 kwietnia 2010 r. o godz.15.00 w Galerii Sztuki Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku-Białej, ul. 1 Maja 8. Wystawę można oglądać do 19 maja 2010 r.

Źródło: www.silesiakultura.pl