W dniach 29-30 listopada 2012 w Lublinie odbędzie się Ogólnopolska Konferencja pt. „Polskie stroje ludowe. Współczesna problematyka badań”. Celem konferencji jest przede wszystkim integracja środowiska badaczy i muzealników, a także miłośników strojów ludowych.
Podczas konferencji poruszone zostaną problemy związane z rekonstrukcją, badaniem i opisywaniem ludowych strojów świątecznych. Obrady odbywać się będą w Instytucie Kulturoznawstwa UMCS oraz w siedzibie Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Towarzyszyć im będą pokazy strojów ludowych oraz promocja wydawnictwa o strojach.
Badania nad strojami ludowymi intensywnie były prowadzone w naszym kraju w szczególnie w drugiej połowie minionego stulecia, wówczas powstało wiele opracowań o charakterze ogólnopolskim i regionalnym. Jednym z największych osiągnięć polskich badaczy zainteresowanych problematyką stroju ludowego była próba monograficznego ujęcia zagadnienia.
Od roku 1949 Polskie Towarzystwo Ludoznawcze regularnie wydaje zeszyty w ramach serii Atlas Polskich Strojów Ludowych, z których każdy poświecony jest strojom występującym na konkretnym obszarze naszego kraju. Do tej pory ukazało się 38 zeszytów serii.
W wielu regionach kraju ludowy strój świąteczny zarzucony został w drugiej i trzeciej dekadzie XX wieku. Po kilku latach nieobecności powróciły on ponownie, ale odtwarzane i wykorzystywane są do innych celów.
Rekonstruowanie ich wiąże się nierzadko z wieloma problemami. O nich jak również o obecnym stanie prowadzonych badań oraz o innych formach działalności w tym zakresie będziemy rozmawiać podczas konferencji.
Zapraszamy zatem do udziału osoby, które zechciałyby przedstawić jakiego typu badania prowadzą aktualnie w odniesieniu do strojów ludowych i jakie są efekty tych badań. Zapraszamy także instytucje, które zajmują się gromadzeniem i upowszechnianiem informacji o polskich strojach ludowych, by zaprezentowały swoje osiągnięcia w tym zakresie.
Program konferencji
29 listopada 2012
Uniwersytet Marie Curie-Skłodowskiej, Wydział Humanistyczny, Sala Rady Wydziału, pl. Marii Curie- Skłodowskiej 4a
10.00–10.30 – Otwarcie konferencji
mgr Elżbieta Piskorz-Branekova, Strój hrubieszowsko-tomaszowski, przypomnienie ubioru pogranicza, który niedoceniony odszedł w zapomnienie
10.30–10.50 – dr Kinga Czerwińska (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Od czepca do stringów – transformacja strojów ludowych na Śląsku Cieszyńskim
10.50–11.10 – mgr Aleksandra Paprot (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Strój żuławski jako przykład tradycji wytworzonej
11.10–11.30 – mgr Katarzyna Ignas (Muzeum w Przeworsku), Strój przeworski – piękno oryginału i brzydota namiastki
11.30–11.45 – dyskusja
11.45–12.10 – przerwa kawowa
12.10–12.30 – dr Stanisława Trebunia-Staszel, (Uniwersytet Jagielloński), Współczesne oblicza podhalańskiego stroju
12.30–12.50 – dr Joanna Minksztym (Muzeum Narodowe w Poznaniu), Nie odkryte, nie zauważane… Braki w kolekcjach tkanin i ubiorów ludowych na podstawie zbiorów Muzeum Etnograficznego w Poznaniu
12.50–13.10 – mgr Izabela Jasińska (Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu), Kostiumy używane przez korowody dożynkowe w wybranych miejscowościach Opolszczyzny (2007-2012)
13.10–13.30 – dyskusja
13.30–14.30 – obiad (Bar Bazylia na Wydziale Humanistycznym UMCS)
14.30–14.50 – dr Anna Weronika Brzezińska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Przemiany funkcji stroju ludowego w kontekście kształtowania się tożsamości lokalnej i regionalnej
14.50–15.10 – mgr Jolanta Dragan (Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej), Znaczenie i funkcje ubiorów lnianych w tradycyjnej kulturze ludowej
15.10–15.30 – mgr Barbara Hołub (UMCS w Lublinie), Znakowy charakter stroju ludowego na przykładzie obrzędów rodzinnych
15.30–15.45 – dyskusja
15.45–16.00 – przerwa kawowa
16.00–16.20 – mgr Małgorzata Kurtyka, (Zespół Pieśni i Tańca PKZ „Gołowianie”), Rekonstrukcja stroju zagłębiowskiego
16.20–16.40 – mgr Sylwia Tatara (Muzeum w Kwidzynie – Oddział Muzeum Zamkowego w Malborku), Strój ludowy regionu Dolnego Powiśla i problematyka jego rekonstrukcji a odświętne, tradycyjne stroje dawnych Prus Wschodnich
16.40–17.00 – mgr Hanna Golla (Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu), Strój dolnośląski czy strój z Dolnego Śląska? Ewoluowanie strojów ludowych w „regionie regionów”
17.00–17.15 – dyskusja
17.20–18.30 – Spotkanie Sekcji Strojów Ludowych Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (sala 19)
19.00 – Kolacja (Restauracja Swojska Chata, ul. Nadbystrzycka 16)
30 listopada 2012
Stowarzyszenie Twórców Ludowych ul. Grodzka 14 (Stare Miasto)
9.30–9.50 – dr Magdalena Kwiecińska (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa), Wielokontekstowość stroju krakowskiego
9.50–10.10 – mgr Julita Ćwikła (Muzeum w Raciborzu), Raciborski strój ludowy dawniej i dziś
10.10–10.30 Agnieszka Kurasińska-Woźniak (Uniwersytet Poznański), Etnoinspiracje we współczesnej modzie na przykładach z Polski i Ukrainy
10.30–10.50 – mgr Alicja Mironiuk-Nikolska (Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie), Fotografie Karola Pęcherskiego jako źródło ikonograficzne dla badań nad strojem ludowym z połowy lat 20-tych XX w
10.50–11.05 – dyskusja
11.05–11.20 – przerwa kawowa
11.20–11.40 – Tymoteusz Król, Strój wilamowski w XXI wieku
11.40-12.00 – mgr Małgorzata Kunecka, mgr Anna Czyżewska (Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” im. prof. W. Dynowskiego), Projekt „Polskie stroje ludowe w Internecie”, czyli klasyczny temat etnograficzny w nowym ujęciu.
12.00–12.20 – mgr Renata Bartnik (Muzeum Lubelskie w Lublinie), Ubiór ludowy okolic Powiśla Lubelskiego – oryginał i wyobrażenie w grafice i malarstwie polskim
12.20–12.40 – dr Mariola Tymochowicz (UMCS w Lublinie), Strój krzczonowski nie lubelski
12.40–13.00 – dyskusja
13.00–13.50 – Prezentacja strojów przez twórczynie ludowe: Halina Witkowska – strój kurpiowski (Puszcza Biała), Bogumiła Wójcik – strój krzczonowski, Anna Staniszewska – strój łowicki
14.00–15.00 – obiad (Restauracja Ulice Miasta, ul. Łokietka 3)
15.00–16.00 – Zwiedzanie wystawy prezentującej lubelskie stroje ludowe (Muzeum Lubelskie w Lublinie)
mgr Agnieszka Ławicka (Muzeum Lubelskie w Lublinie), Piękno zaklęte w drobiazgu, elementy dekoracyjne w strojach ludowych Lubelszczyzny
16.00-16.20 – mgr Małgorzata Imiołek (Muzeum Wsi Kieleckiej) – prezentacja publikacji MWK pt. Stroje ludowe Kielecczyzny i dołączonego do książki filmu DVD pt. Wesele wójtowej córki (wydanej w 2012)
16.30 – zakończenie konferencji
Komitet organizacyjny:
prof. dr hab. Jan Adamowski
dr Anna Weronika Brzezińska
dr Mariola Tymochowicz
Organizatorzy:
Zakład Kultury Polskiej
Instytutu Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie
Sekcja Stroju Ludowego przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Oddział w Lublinie
Stowarzyszenie Twórców Ludowych Zarząd Główny w Lublinie
Muzeum Lubelskim w Lublinie
Organizację konferencji wsparli:
Urząd Miejski w Łowiczu
Starostwo Powiatowe w Janowie Lubelskim
Galeria Sztuki Ludowej STL
Twórcy ludowi z Bydgosko-Toruńskiego Oddziału STL
Zespół Haftu Artystycznego z Domu Kultury w Tucholi
Zespół Haftu Kaszubskiego „Złotnica”
Wiesława Kucharzyk
Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” im. prof. W. Dynowskiego