„Elementarz tradycji Regionu Kozła” – nowa książka dla dzieci

Ukazała się właśnie nowa książka dla dzieci – „Elementarz tradycji Regionu Kozła”. Interesujące pod względem graficznym jak i merytorycznym wydawnictwo, w przystępny sposób przybliża najmłodszym ludowe zwyczaje oraz tradycje muzyczne mieszkańców miasteczek i wsi na Zachodzie Wielkopolski skupionych w Regionie Kozła.

Elementarz to zbiór ilustrowanych zadań, polegających na rysowaniu, mazaniu, uzupełnianiu, kopiowaniu, kolorowaniu i wyszukiwaniu. Z książki, dzieci dowiedzą się jak wyglądali najsłynniejsi muzykanci i regionaliści, jakie stroje noszono w Regionie Kozła od święta, a jakie na co dzień. Ponadto poznają wyjątkowe instrumenty muzyczne – jak są zbudowane i zdobione. Książka podpowiada dzieciom, jak można przebrać się za cymprownika i siwka, jak brzmią słowa w gwarze, z czego wyplata się kosze, jak tańczy się szewczyka.

Autorką książki jest Anna Kaźmierak – graficzka, projektantka książek i muzykantka. Głównym źródłem, do którego się odwołuje, jest kolekcja szklanych negatywów Fundacji TRES. Stanowi ją kilka tysięcy fotografii wykonanych w Zbąszyniu i okolicach przez Constantego Sikorskiego od końca XIX wieku aż do 1945 roku.

„Na szklanych negatywach utrwalone zostało życie odświętne i codzienne dawnych mieszkańców Regionu Kozła. Zostały one przerysowane i przetworzone przez Annę Kaźmierak w ilustrowany zbiór zadań, który ma za zadanie bawić i zachęcać dzieci do zadawania pytań o zwyczaje, muzykę, tańce, stroje, gwarę, tradycje plecionkarskie i kuchnię Regionu Kozła” – piszą o książce przedstawiciele Fundacji TRES, która jest wydawcą publikacji.

Książka przedstawia zwyczaje mieszkańców 6 miasteczek i kilkunastu wsi na Zachodzie Wielkopolski skupionych w Regionie Kozła. Jak podkreślają wydawcy „To zupełnie wyjątkowe miejsce, bo tylko tutaj gra się do dziś na kozłach”.

Premiera książki odbyła się 30 września br. w Zbąszyniu, podczas 43. Biesiady Koźlarskiej – najważniejszej imprezy integrującej środowisko lokalnych muzyków i wielbicieli tradycji Regionu Kozła. Podczas premiery odbyły się z autorką i działania plastyczne z Elementarzem tradycji Regionu Kozła, którego bezpłatny egzemplarz otrzymał każdy uczestnik.

Anna Kaźmierak, w kilku zdaniach opowiada nam o swoim wydawnictwie:

KL.pl: Skąd pomysł na taką książkę?

Anna Kaźmierak: Pomysł zrodził się stąd, że Fundacja Tres w której pracuje, zajmuje się archiwizacją szklanych negatywów z okolic Zbąszynia czyli Regionu Kozła. Przeglądając te zbiory, pomyślałam o wydawnictwie dla dzieci bazującym na negatywach, żeby nie sięgali do kolorowych źródeł, a pracowali na takich starych zdjęciach. Oczywiście w wydawnictwie te fotografie pojawiają się częściowo, są to wybrane elementy.

Jak wyglądała praca nad książką?

Prace nad książką ruszyły w wakacje. Oprócz samego projektowania książki i przygotowywania ilustracji, ważna była część merytoryczna czyli opracowywanie i wybór informacji. Obok szklanych negatywów, staraliśmy się bazować na badaniach terenowych i rozmowach z mieszkańcami i na wiedzy, którą my posiadamy. W związku z tym, że książka powstawała w ramach naszego projektu z Programu Patriotyzm Jutra, czasu nie mieliśmy za wiele.

Co znajdziemy w książce, jaką ma ona zawartość i dla kogo jest przeznaczona?

To nie jest podręcznik, to raczej książka do uzupełniania, malowania, mazania. Przeznaczona jest dla dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych. Nie jest to takie typowe kompendium wiedzy. Publikacja raczej zachęca najmłodszych do aktywności i twórczości. W książce poruszane są różne tematy od muzyki przez taniec, gwarę i kuchnię regionalną  po stroje regionalne włącznie. Jest tu wszystkiego po trochu, jednak najwięcej jest o muzyce, z racji tego, że dotyczy to Regionu Kozła i wyjątkowych instrumentów, które tu spotykamy. W książce dowiemy się również o zasłużonych dla regionu postaciach, pokazujemy znanych muzykantów  i regionalistów. Także na stu stronach, bo tyle liczy książka, każdy powinien znaleźć coś ciekawego…

Przy okazji powstał również film?

Tak, film pokazuje jak korzystać z wydawnictwa, a także zachęca do własnych poszukiwań. Pokazuje jak można w twórczy sposób czerpać z zasobu tradycji i kultury regionalnej.

Ilustracje i tekst: Anna Kaźmierak
Konsultacje merytoryczne: Janusz Jaskulski
Wydawca: Fundacja TRES
ISBN 978-83-931546-2-3
Zbąszyń 2017

Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa 4.0 Polska. Plik można pobrać TUTAJ

Publikację dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu Patriotyzm Jutra.