25 lipca 2010 roku w Karczmie pod Baraniną w Węgierskiej Górce odbędzie się kolejna edycja Międzynarodowego Festiwalu Heligonistów. Impreza popularyzuje grę na heligonce oraz przybliża tradycyjne utwory muzyczne górali żywieckich.
Do udziału w przeglądzie zaproszeni zostali muzycy z Polski, Czech i Słowacji. Wraz z orkiestrami dętymi wykonają wspólny utwór zaaranżowany przez braci Golców – współorganizatorów i członków jury.
Festiwal roczpoczną tradycyjnie orkiestry dęte krótkimi koncertami oraz korowodem o godz 13.00.
Część konkusowa od godz. 15.00 w Karczmie pod Baranią w Węgierskiej Górce.
Tegoroczna szósta edycja festiwalu jest zwieńczeniem półrocznego projektu transgranicznego pt. "Heligonka – unikalny instrument muzyczny łączący Czechów i Polaków". Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013, który współfinansowany jest ze środków EFRR oraz budżetu państwa.
Głównym celem projektu jest poszerzenie współpracy pomiędzy społecznościami z regionu trans granicznego: Węgierska Górka-Mosty u Jablonkova.
W ramach projektu odbywaja się dla beneficjentów z miejscowości partnerskich w Polsce jak i w Czechach m.in zajęcia gry na heligonce. Warsztaty prowadzone przez wybitnych specjalistów Czesława Pawlusa oraz Romana Capka cieszą się wielkim zainteresowaniem, gdyż jest to niepowtarzalna możliwość nauczenia się gry na tak unikalnym instrumencie jak heligonka.
Program Festiwalu:
godz. 13.15 – zbiórka heligonistów oraz orkiestr dętych (parking przy Urzędzie Gminy Węgierska Górka, ul. Zielona 43)
godz. 13.30 – korowód uczestników konkursu do Szałasu pod Baranią
godz. 13.45 – hymn heligonistów
godz. 14.00 – prezentacja orkiestr dętych
godz. 15.00 – część konkursowa
Organizatorzy: Wójt Gminy Węgierska Górka Piotr Tyrlik, Ośrodek Promocji Węgierska Górka, Karczma pod Baranią
oraz Fundacja Braci Golec.
* * *
Heligonka to jeden z najtrudniejszych i najstarszych typów akordeonów.
Zalicza się ją do kategorii instrumentów ludowych. Pierwsze wzmianki o jednorzędowej heligonce pochodzą z czasów słynnego słowackiego zbójnika Janosika. Na początku XIX wieku heligonka pojawiła się na Węgrzech a także w Polsce.
Heligonka na południu Polski w okresie przedwojennym w pewnym sensie wyparła dudy czy gajdy, bowiem zastepowała niemal całą orkiestrę. Największą popularność zdobyła na Żywiecczyźnie, gdzie zrodził się nawet charakterystyczny styl grania na tym instrumencie. Na heligonkach głównie grano baciarki, przyśpiewki góralskie, weselne polki, walce, obyrtki, hajduki czy też siustane. Heligoniści z Żabnicy, Kamesznicy,
Milówki, Prusowa czy Cięciny towarzyszyli grupom kolędniczym tak zwanym "przebierańcom lub dziadom" w Sylwestra i Nowy Rok przygrywając im różne góralskie pastorałki. Tutaj właśnie owa tradycja przekazywana z ojca na syna, trwa do dzisiaj.
Zarówno w zamierzchłych czasach jak i obecnie, heligonka umila rodzinne uroczystości, spotkania z przyjaciółmi, wspólne kolędowania i biesiadowania. Heligonka ożywia atmosferę tych imprez poprzez swoje piękne archaiczne brzmienie i wyjątkowe walory estetyczne, surowe, nieskalane "komercją" specyficzne i charakterystyczne dla Beskidu Żywieckiego.
(opis za www.fundacjabracigolec.pl)
Źódło: www.wegierska-gorka.opg.pl / www.fundacjabracigolec.pl