Jak brzmi Polska? Czy istnieją takie dźwięki, których nie można usłyszeć nigdzie indziej? Co można skwitować słowami: „Dopiero w dudki, kiedy czas krótki”? Tego i o wiele, wiele więcej można dowiedzieć się z najnowszej książki Anety I. Oborny „Polskie instrumenty ludowe”.
Autorka jest dyrektorem Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, placówki posiadającej największą kolekcję polskich instrumentów ludowych.
Świat instrumentów ludowych może się wydawać odbiorcy przeciętnemu, czyli bez wykształcenia muzycznego lub etnologicznego, hermetyczny, dostępny tylko dla osób wtajemniczonych. Albo też – interesujący wyłącznie dla specjalistów z tych dziedzin.
Stąd atrakcyjność książki Anety I. Oborny: autorka, dzięki zbieranej przez lata wiedzy o przedmiocie swojej książki, potrafi wciągnąć czytelnika we wspólne, stopniowe odkrywanie tego tematu. Pokazuje, na co zwrócić uwagę, przyglądając się polskim instrumentom, czego można się dowiedzieć na podstawie drobnych nawet różnic między nimi. A także – że można je odnaleźć nie tylko w kolekcjach muzealnych i prywatnych (opis najważniejszych polskich kolekcji to osobny, arcyciekawy rozdział książki): autorka śledzi ich obecność w języku (przysłowiach, aforyzmach), literaturze, sztuce. Odsłania przed czytelnikami całe spektrum ludowych instrumentów – od tych znanych głównie z wykopalisk (a występujących na ziemiach polskich od czasów prehistorycznych), przez różnorodne instrumenty używane przez polskich wieśniaków, po instrumenty kojarzone obecnie z muzyką klasyczną, jazzową czy popularną, a funkcjonujące pierwotnie w muzyce tradycyjnej. Lekturę uprzyjemnia przepiękny materiał ilustracyjny.
Książka „Polskie instrumenty ludowe” wpisuje się w ważny nurt rejestrowania, uwieczniania, zachowywania przed zapomnieniem kultury i życia polskiej wsi. Ukazuje się w przygotowywanej przez wydawnictwo MUZA od 2003 r. serii „Ocalić od zapomnienia”, w której aż 16 tytułów poświęconych jest kulturze ludowej naszego kraju. Do tej pory zostały już w niej zaprezentowane różnorakie aspekty życia wsi, poprzez książki pokazujące zarówno jej kulturę materialną (budownictwo, wyposażenie wnętrz, stroje ludowe, ginące zawody, tradycje polskiego stołu, medycynę tradycyjną), jak i duchową (sztuka ludowa, obrzędowość doroczna i rodzinna).
Aneta I. Oborny – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, kustosz dyplomowany. Od 2011 roku dyrektor Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu. W latach dziewięćdziesiątych pracowała w Muzeum Narodowym w Kielcach i w Państwowej Filharmonii im. Oskara Kolberga w Kielcach. Następnie była wykładowcą i adiunktem Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wszechnicy Świętokrzyskiej, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – prowadziła wykłady z zakresu kultury muzycznej, sztuki, socjologii kultury. Jest publicystką, krytykiem muzycznym, wieloletnim współpracownikiem Radia Kielce i „Gazety Wyborczej”. Jest autorką książek: Życie muzyczne Kielc 1815-1915 (2006), Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych 1975-2010 (2010), Zobaczyć muzykę źródeł. Muzyka i ludowe instrumenty muzyczne w malarstwie polskim (2015), artykułów naukowych na temat kultury muzycznej XIX i XX wieku, esejów i recenzji muzycznych publikowanych między innymi w „Gazecie Wyborczej”, „Ikarze”, „Teraz”, „Twórczości Ludowej”, audycji muzycznych, felietonów oraz kilku wystaw muzealnych.
„Polskie instrumenty ludowe”, Aneta I. Oborny
Premiera: 4.11.2015
Cena: 49,90 zł
Wydawnictwo MUZA SA