11 grudnia 2015 roku o godz. 12.00 na Zamku Królewskim w Warszawie odbędzie się uroczysta Gala 40. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej". Wyróżnienia wręczone zostaną wybitnym przedstawicielom środowiska kultury tradycyjnej przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. dr hab. Piotra Glińskiego.
Nagroda, której patronem jest Oskar Kolberg – etnograf, folklorysta, kompozytor, ustanowiona została w 1974 r. Przyznawana jest w sześciu kategoriach:
1. dla twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno-tanecznego,
2. dla twórców za pisarstwo ludowe,
3. dla kapel ludowych,
4. dla zespołów folklorystycznych,
5. dla badaczy, naukowców i animatorów,
6. nagroda honorowa dla instytucji i organizacji społecznych zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej, działających w kraju i zagranicą.
Od początku jest przyznawana pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Organizacją konkursu zajmują się obecnie: Instytut Muzyki i Tańca oraz Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu i jego oddział – Muzeum im. O. Kolberga w Przysusze. Fundatorami nagród finansowych są Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło w Warszawie oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego.
Laureaci otrzymają Medale im. Oskara Kolberga według projektu Anny Jarnuszkiewicz oraz pamiątkowe dyplomy.
Laureaci 40. edycji Nagrody:
Aniela Krupczyńska (Szczawnica, pow. nowotarski, woj. Małopolskie)
Twórczyni w zakresie folkloru muzyczno-tanecznego, śpiewaczka i tancerka, popularyzatorka pieśni, gwary, obrzędów i zwyczajów górali pienińskich, kierowniczka Zespołu Regionalnego im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy.
Zuzanna Ptak (Koniaków, Śląsk Cieszyński, pow. cieszyński, woj. śląskie )
Koronczarka, wykonawczyni tradycyjnych motywów i kompozycji z koronki szydełkowej.
Maria Siwiec (Gałki, pow. przysuski, woj. mazowieckie)
Śpiewaczka i tancerka ludowa, kierowniczka Zespołu „Gołcunecki”.
Wincenty Staśkiewicz (Ostrołęka, Kurpie, woj. mazowieckie)
Wykonawca wycinanek kurpiowskich.
Waleria Prochownik (Żywiec, Beskid Żywiecki, woj. śląskie)
Pisarka ludowa, poetka i prozatorka, gawędziarka.
Kapela Jana Kmity z Przystałowic Małych (pow. przysuski, woj. mazowieckie)
Zespół Śpiewaczy „Dorbozianki” z Dorboz (pow. biłgorajski, woj. lubelskie)
Zespół Regionalny „Regle” im. Jana Jędrola z Poronina (Podhale, pow. tatrzański, woj. małopolskie)
prof. Piotr Dahlig (Uniwersytet Warszawski, Warszawa)
Etnomuzykolog, badacz i dokumentalista muzyki ludowej, juror festiwali folklorystycznych i ekspert ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Anna Urbaczka-Bury (Istebna, Śląsk Cieszyński, woj. Śląskie)
Regionalistka popularyzująca folklor cieszyński, pisarka i poetka ludowa, reżyserka teatru ludowego, solistka i kierownik zespołu „Istebna”, tancerka i gawędziarka.
Łódzki Dom Kultury
Dział Dziedzictwa Kulturowego i Folkloru Regionu ŁDK wspiera, promuje i Dział Dziedzictwa Kulturowego i Folkloru Regionu ŁDK wspiera, promuje i upowszechnia tradycje kultury regionalnej, chroni najcenniejsze formy twórczości ludowej województwa łódzkiego.
W skład Komisji Nagrody weszli:
– prof. Jan Adamowski – Językoznawca, badacz folkloru – Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie
– dr Aleksander Błachowski – Etnograf, historyk sztuki – Muzeum Etnograficzne w Toruniu, Stowarzyszenie Twórców Ludowych
– Anna Borucka-Szotkowska – Etnomuzykolog – Polskie Radio, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
– prof. Ewa Dahlig- Turek – Etnomuzykolog, Polska Akademia Nauk
– Benedykt Kafel – Etnograf – Małopolskie Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu, członek Rady Naukowej STL
– prof. Anna Kwaśniewska – Etnolog, Uniwersytet Gdański, badaczka niematerialnego dziedzictwa kulturowego Kaszub i Pomorza
– Waldemar Majcher – Twórca ludowy – Prezes Stowarzyszenia Twórców Ludowych
– Alicja Mironiuk Nikolska – Etnograf – Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie
– Krystyna Wódz – Etnograf – Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło
– Dorota Ząbkowska – Etnograf – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Muzeum im. Oskara Kolberga, jako Oddział Muzeum Wsi Radomskiej we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zrealizowało stronę internetową www.nagrodakolberg.pl, zawierającą obszerny zasób informacji o Nagrodzie (o jej patronie, misji, historii, organizatorach, towarzyszących wydarzeniach) oraz przede wszystkim o jej laureatach z lat 1974–2015. Strona o charakterze bazy danych zawiera materiały biograficzne sukcesywnie aktualizowane i uzupełniane o fotografie, filmy, nagrania dźwiękowe przedstawiające laureatów, ich prace i osiągnięcia.
Partnerami nagrody są Program 2 Polskiego Radia oraz Stowarzyszenie Twórców Ludowych. Patronat medialny: TVP Kultura, Program 2 Polskiego Radia, Polskie Centrum Informacji Muzycznej Polmic.pl, MuzykaTradycyjna.pl oraz Folk24.pl.