Tkactwo Świętokrzyskie i ludzie spółdzielni

23 września w Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce odbędzie się otwarcie wystawy „Tkactwo Świętokrzyskie i ludzie spółdzielni”. Na ekspozycję złoży się ponad 20 plansz z archiwalnymi fotografiami pracowniczek i pracowników spółdzielczej tkalni w Bodzentynie, a także bogaty przegląd wyrobów: od wełnianych kilimów i narzut po lniane obrusy i ściereczki.

Na wystawę w Muzeum Historii Spółdzielczości składa się 27 plansz z archiwalnymi fotografiami pracowniczek i pracowników tkalni w Bodzentynie oraz przegląd asortymentu, jaki wytwarzano w Spółdzielni Pracy Rękodzieła Ludowego i Artystycznego Tkactwo Świętokrzyskie. Będzie więc można zobaczyć wełniane kilimy w regionalne wzory etnograficzne. A także takie, które z tradycją regionu nie miały nic wspólnego, za to poprzez wówczas panującą modę, były obiektem pożądania wielu gospodyń.  Pokażemy poszewki na poduszki, narzuty i bieżniki. Wełnianą tkaninę lalkową oraz zapaski, które były elementem świętokrzyskiego stroju ludowego.

Na wystawie znajdą się także lniane i lniano-bawełniane obrusy i ściereczki, projektowane przez plastyczkę, która wyznaczała trendy, pilnując przy tym wzorów jakie schodziły z krosna. Ale oprócz tych tkanych oficjalnie kuratorki wystawy pokażą także lny tkane według indywidualnych upodobań wytwórców.

Wystawa swoją premierę miała w lipcu w Bodzentynie, gdzie w latach 1950 – 1993 działała Spółdzielnia Pracy Rękodzieła Ludowego i Artystycznego Tkactwo Świętokrzyskie. Mieszkańcy miasteczka, ale i okolicznych wsi znajdowali w tkalni zatrudnienie i stanowiło to dla nich pewne źródło utrzymania. Jednak Spółdzielnia odegrała w mieście i w życiu ludzi rolę dużo większą. Nie była jedynie miejscem pracy, ale skupiając wokół siebie społeczność, stanowiła centrum kulturotwórcze. W Warszawie pragniemy pokazać szerszy kontekst.

Uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się 23 września 2025 roku, w godz. 17:30 – 18:30 w Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce w Domu pod Orłami, ul. Jasna 1 w Warszawie.

W Programie wydarzenia:

  • przywitanie gości przez Prezesa Zarządu Krajowej Rady Spółdzielczej przed wejściem do Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce — przed szklanymi drzwiami prowadzącymi do przestrzeni wystawowej (I piętro)
  • przemówienia organizatorki projektu – dyrektor Ewy Kołomańskiej oraz kuratorek wystawy: Beaty Syzdół oraz Emilii Pstrągowskiej; kilka słów nt. CEPELII od opiekuna Muzeum
  • dr Nina Glińska z Narodowego Instytutu Dziedzictwa opowie o tkactwie rejonu Bodzentyna – jako niematerialnym dziedzictwie kulturowym
  • emisja dedykowanego wydarzeniu filmu pt. Świętokrzyskie Tkaczki
  • poczęstunek oraz swobodne rozmowy, dla chętnych krótkie oprowadzanie po Muzeum

* Zdjęcie główne: Muzeum Historii Spółdzielczości w Polsce