Pająki lubelskie jako element niematerialnego dziedzictwa kulturowego Lubelszczyzny – nowy projekt Stowarzyszenia Twórców Ludowych

Stowarzyszenie Twórców Ludowych naszego projektu pn. „Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe Lubelszczyzny – festiwal międzypokoleniowy”, który otrzymał dofinansowanie z Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach programu Niematerialne – przekaż dalej 2025.

Celem projektu jest ochrona i popularyzacja tradycji wykonywania pająków na Lubelszczyźnie, wpisanej w 2024 roku na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Działania będą prowadzone przez depozytariuszy, którzy pragną zachować te piękną tradycję i przekazać ją innym, dlatego głównym celem zadania będzie stworzenie przestrzeni do międzypokoleniowego przekazu wiedzy i umiejętności związanych z wykonywaniem pająków. Do udziału w warsztatach chcemy zaprosić dzieci, studentów, a także seniorów. Przewidujemy również zorganizowanie wystawy i wydanie publikacji o lubelskich pająkach. O wszystkich wydarzeniach będziemy informować na bieżąco na naszych stronach.

Projekt odpowiada na cele programu wspierania niematerialnego dziedzictwa kulturowego poprzez edukację, dokumentację i promocję. Naszym partnerem i współorganizatorem będzie Biblioteka Główna Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.

W ramach projektu odbędą się następujące wydarzenia:

  • warsztaty międzypokoleniowe dla dzieci, studentów, dorosłych i seniorów (wrzesień-październik), zajęcia będą odbywać się w Galerii Sztuki Ludowej STL oraz w salach Biblioteki Głównej Uniwersytetu Przyrodniczego, o szczegółach i zapisach będziemy informować na bieżąco;
  • „Pająki – element niematerialnego dziedzictwa kulturowego Lubelszczyzny”, ekspozycja prac depozytariuszy i uczestników warsztatów prezentowana w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Przyrodniczego, ul. Akademicka 15, Lublin od 1 do 31 października 2025;
  • seminarium naukowe „Pająki lubelskie – ochrona, dokumentacja, popularyzacja” – 28 października 2025,  sala konferencyjna Biblioteki Głównej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, ul. Akademicka 15, Lublin, zwieńczenie i merytoryczne podsumowanie projektu, promocja publikacji.

Przed nami pierwszy cykl warsztatów, który poprowadzą Małgorzata i Tomasz Krajewscy. Serdecznie zapraszamy na cykl czterech spotkań, podczas których poznamy od podstaw techniki tworzenia pająków ludowych – tradycyjnych ozdób wieszanych dawniej w okresie świątecznym w chałupach na polskiej wsi.  Pająki były symbolem błogosławieństwa i pomyślności dla domowników, zapewniały miłość i zdrowie. Wierzono, że przynoszą szczęście i dostatek. Na Lubelszczyźnie powszechnie wykonywano pająki ze słomy, dekorowano je zazwyczaj prostymi ozdobami wykonanymi z papieru i bibuły.

Celem warsztatów jest bezpośredni przekaz i nauka wykonywania pająków krystalicznych i tarczowych oraz elementów zdobniczych, będących ich integralną częścią.

Zajęcia adresowane są do osób, które są zainteresowane tworzeniem pająków i w przyszłości planują kontynuować tę tradycję, dlatego każdy uczestnik zobowiązuje się do udziału we wszystkich czterech warsztatach.

W programie:

  • przygotowanie i obróbka słomy
  • wykonanie konstrukcji pająka krystalicznego i tarczowego od podstaw
  • wykonanie elementów dekoracyjnych z papieru i bibuły

Udział w zajęciach jest bezpłatny. Zapisy odbywają się wyłącznie telefonicznie: 81 532 37 45

Wszystkie materiały zapewnia organizator. Liczba miejsc ograniczona.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – „Niematerialne – przekaż dalej”.< * Zdjęcie główne: Uczestnicy warsztatów wykonywania pająków krystalicznych, fot. Katarzyna Kraczoń