fot. organizatorzy
W dniach 3-5 października w Lublinie odbędzie się po raz czternasty
Międzynarodowy Festiwal „Najstarsze pieśni Europy”. W tym roku festiwal
odbędzie się pod hasłem "Tradycyjne pieśni karnawału".
Od
Portugalii po Ural, we wszystkich skupiskach wiejskich Europy w górach,
na nizinach i wyżynach nad rzekami i jeziorami, na bagnach i piaskach
czas zimy był czasem zamierania życia. Z niepokoju i trwogi o życie
powstawały obrzędy mające funkcję podtrzymania wegetacji w naturze.
Dlatego w kulturach tradycyjnych karnawał był głównie związany z czasem
przyrody.
Korowody kolędnicze, widowiska, pieśni, tańce, muzyka,
życzenia, podarunki były częścią obrzędów, a uczestnicy zakładając
kostiumy i maski wcielali się w postacie nawiązujące w wyobrażeniach
ludowych do postaci z tamtego świata. Nadawało to kolędnikom,
uczestnikom zapustów i innych obrzędów status pośredników pomiędzy tym i
tamtym światem, a ich zachowanie związane było z wegetacją i płodnością
i miało charakter magiczny.
Ich funkcją było przezwyciężenie śmierci i
powołanie nowych sił witalnych. Stąd feria kolorowych strojów, ruch,
głośna muzyka i obecna symbolika erosa i thanatosa. Czas karnawału
odtwarzał chaos poprzedzający stworzenie naszego świata. Wraz z wiosną
nadchodził nowy porządek, następował powrót do kosmicznego ładu. Świat
stawał się na nowo, wzmocniony energią zaczerpniętą z karnawału.
Innym
momentem w którym występowały elementy karnawału był obrzęd wesela. Po
oczepinach pojawiała się w izbie grupa przebierańców, których strój,
postaci jak i nierzadko prowokacyjny sposób zachowania miały podkreślić
nadejście nowego stanu/porządku jakim była przemiana dziewczyny w
kobietę.
Mnogość pieśni karnawałowych i form inscenizacyjnych w
całej Europie była tak duża, że trudno byłoby je pokazać nawet w
ciągu tygodniowego festiwalu. Stąd zdecydowaliśmy się by zaprezentować
cztery różne tradycje: litewską, rosyjską, włoską i polską.
Obok
koncertów prezentowane będą filmy etnograficzne poświęconych tej
tematyce. W 2011 w ramach festiwalu „Najstarsze Pieśni Europy”
zainicjowaliśmy seminarium „Nowe problemy starej muzyki” podczas którego
podejmowane są problemy związane ze zmianami kulturowymi zachodzącymi w
kulturach tradycyjnych oraz problemy związane z rekonstrukcją muzyki
tradycyjnej.
Tematem tegorocznego seminarium są efekty realizacji
kilkuletniego programu badawczego „Nowe życie starych pieśni”
realizowanego we wsi Posierenie na południu Rosji przez zespół Warszawa
Wschodnia pod. kierownictwem Justyny Piernik. A wieczorami zapraszamy jak zwykle na Noce Tańca.
Do zobaczenia na Festiwalu.
Jan Bernad
PROGRAM
3 października 2013 (czwartek)
FILMY
Sala Rozdroży 1, ul. Peowiaków 12
18:00 Projekcja filmów etnograficznych poświęconych wiejskim tradycjom karnawałowym w Europie
4 października 2013 (piątek)
KONCERTY
Studio Radia Lublin, ul. Obrońców Pokoju 2
19:00 Koncert litewskich pieśni tradycyjnych – zespół „Nalŝia” z Wilna (Litwa)
20:30 Koncert polskich pieśni tradycyjnych – zespół „Podlasie” ze wsi Wyszonki Błonie (Polska)
NOC TAŃCA
Restauracja Trybunalska, ul. Rynek 4
22:00 Litewskie tańce tradycyjne
5 października 2013 (sobota)
SEMINARIUM
Sala Rozdroży 1, ul. Peowiaków 12
11:00-15:00 Seminarium „Nowe problemy starej muzyki”
Temat:
„Dźwięk utracony-dźwięk odzyskiwany. Teoretyczne i praktyczne problemy w
rekonstrukcji tradycji muzycznej na przykładzie pracy zespołu Warszawa
Wschodnia w rosyjskiej wsi Podserednieje.”
WYKŁADY
Wiera Nikitina (Państwowe Konserwatorium im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie)
Justyna Piernik (zespół „Warszawa Wschodnia”, projekt „Nowe życie starych pieśni”)
Swietłana Własowa (Rosyjska Akademia Muzyki im. Gniesinych w Moskwie)
FILM
Prezentacja dokumentacji filmowej projektu „Nowe życie starych pieśni”
KONCERT
Koncert
zespołu „Warszawa Wschodnia” Wystąpią: Joanna Górska, Anna Jakowska,
Jagna Knittel, Justyna Piernik, Taras Szumiejko, Cezary Szymański oraz
Maniucha Bikont i Joanna Gancarczyk.
Gościnnie: Swietłana Własowa i Wiera Nikitina.
KONCERTY
Studio Radia Lublin, ul. Obrońców Pokoju 2
19:00 Koncert tyrolskich pieśni tradycyjnych – zespół „Cantori da Vereméi” (Włochy)
20:30
Koncert rosyjskich pieśni tradycyjnych – zespół Rosyjskiej Akademii
Muzyki im. Gniesinych w Moskwie pod kier. Swietłany Własowej (Rosja)
NOC TAŃCA
Restauracja Trybunalska, ul. Rynek 4
22:00 Rosyjskie tańce tradycyjne
Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny.
WIĘCEJ INFORMACJI:
www.npe-festiwal.pl
Zrealizowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Patronat medialny KulturaLudowa.pl